ارزیابی میزان سرب و کادمیم در آب و خاک کشاورزی و تجمع آن در مغز، گوشت و پوست کیوی در شهرستان آستارا، سال ۱۳۹۴

سابقه و هدف: فلزات سنگین از عوامل مهم آلاینده محیط زیست به شمار می‎روند که احتمال آلودگی خاک، گیاهان و محصولات کشاورزی به آن ها از طریق آبیاری زمین با آب یا پساب آلوده وجود دارد. هدف از این مطالعه توصیفی مقطعی، ارزیابی میزان سرب و کادمیم در آب و خاک کشاورزی و تجمع آن در مغز، گوشت و پوست کیوی می باشد. مواد و روش ها: تعداد ۱۰۰ نمونه کیوی، ۱۵ نمونه خاک و ۲۵ نمونه آب طی دوره آبیاری از هر کدام از مناطق مرکز، شمال، جنوب، شرق و غرب باغ به طور تصادفی از باغ های وسیع کشت کیوی در شمال ایران جمع آوری و غلظت کل سرب و کادمیم در آن ها با دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل های آماری با آزمون آنالیز واریانس تحت نرم افزارSPSS  نسخه ۱/۱۰ انجام شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد غلظت سرب در نمونه های خاک و گوشت کیوی به ترتیب ۷۴/۳۳ و ۹۳/۲ و غلظت کادمیم به ترتیب ۰۴/۲ و ۰۰۲۶/۰ میلی گرم بر کیلوگرم می باشد. هم چنین غلظت سرب و کادمیم در نمونه های آب آبیاری به ترتیب ۰۰۴۴/۰ و ۰۰۱۶ /۰ میلی گرم بر لیتر بوده است. بین میانگین غلظت فلزات سنگین در خاک و مقدار آن در بافت کیوی ارتباط معناداری وجود دارد و در بخش هایی که آلودگی خاک به سرب و کادمیم بیش تر بوده، آلودگی محصول نیز به طور معنی داری بیش تراست (۰۵/۰p<). مقایسه غلظت این عناصر در نمونه های آب با حدود مجاز آن نشان می‎دهد که میزان سرب و کادمیم در نمونه های آب کشاورزی، کم تر از حد مجاز بوده است. استنتاج: با توجه به آلودگی خاک کشاورزی به فلزات سنگین و ارتباط خاک با آب و تاثیر سوء فلزات سنگین بر سلامت انسان، پایش این محصول ارزشمند کشاورزی و انجام کنترل های زیست محیطی ضروری است.

Keywords:

kiwifruit , lead , cadmium , accumulation , soil , water , کیوی , سرب , کادمیم , تجمع , خاک , آب