بررسی اثرات سیاه دانه بر عوامل خطر سندرم متابولیک یک مطالعه مروری سیستماتیک

سابقه و هدف: در سالهای اخیر نقش سیاه دانه در پیشگیری و درمان عوامل تشکیل دهنده سندرم متابولیک مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از مطالعه مروری سیستماتیک حاضر، بررسی اثر سیاه دانه بر عوامل تشکیل دهنده سندرم متابولیک میباشد. مواد و روش ها: با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی Pubmed، Science direct، Google scholar، SID، Iranmedex، Scopus و استفاده از کلید واژه"Nigella sativa"، "Timokinon"، "Type ۲ diabetes"، "Insulin resistance"، "blood glucose"، "Lipid profile"، "Metabolic syndrome"، "body weight"، "Inflammation" و "antioxidant"، مقالات چاپ شده به زبان های فارسی و انگلیسی تا آگوست ۲۰۱۴ جمعآوری شدند. یافته ها: مداخله با اشکال مختلف سیاه دانه سبب بهبود مقاومت به انسولین،کاهش قند خون، کاهش HbA۱c، افزایش تولید انسولین، کاهش گلوکونئوژنز کبدی و کاهش جذب گلوکز رودهای میشود. سیاه دانه پروفایل لیپیدی سرم را نیز بهبود میدهد. این ماده مغذی سبب بهبود وضعیت التهابی (از طریق کاهش سایتوکینهای التهابی و افزایش انواع ضد التهابی آن، مهار فاکتورNF-KB و نیتریک اکسید) و استرس اکسیداتیو (ازطریق افزایش فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی و کاهش رادیکال های آزادی هم چون مالون دی آلدهید) در بیماری دیابت میشود. همچنین سیاه دانه از طریق بهبود شاخصهای تن سنجی، سبب تعدیل سندرم متابولیک مرتبط با دیابت نوع ۲ میگردد. استنتاج: مصرف سیاه دانه اثرات مفیدی در کنترل عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی مانند اختلالات چربی خون، شاخصهای التهابی و استرس اکسیداتیو دارد.

Keywords:

nigella sativa , inflammatory cytokine , dyslipidemia , oxidative stress , سیاه دانه , سایتوکین های التهابی , اختلالات چربی خون , شاخص های استرس اکسیداتیو