ارزیابی نقش تکتونیک در میزان برش راس مخروط افکنه های واقع در حاشیه ی طاقدیس دنه خشک دکتر شهرام بهرامی ، دکتر مهران مقصودی ، کاظم بهرامی

هدف مطالعه­ی حاضر بررسی تاثیر بالاآمدگی تکتونیکی طاقدیس دنه­خشک در مقدار برش مخروط­افکنه­ها است.  جهت دستیابی به هدف فوق، محدوده­ی ۱۰۳ مخروط­افکنه به کمک تصویر ماهواره­ای کویک­برد و مطالعه­ی میدانی ترسیم گردید و سپس در محیط نرم­افزار ILWIS  رقومی شد. به­منظور تعیین مقدار برش سطح مخروط­ها، طی مطالعات میدانی، عمیق­ترین کانال در راس هر مخروط­افکنه  شناسایی شد. سپس اختلاف ارتفاع بستر کانال با سطح قدیمی مخروط افکنه در سمت راست و سمت چپ کانال اندازه­گیری گردید. شیب ساختمانی لایه­ها در پهلوی طاقدیس در جبهه کوهستان(در بالادست مخروط افکنه­ها) با استفاده از دستگاه شیب­سنج محاسبه شد.  بررسی مقادیر برش سطح مخروط­افکنه­ها  و شیب ساختمانی پهلوی طاقدیس نشان می­دهد که با افزایش شیب لایه­ها، مقدار برش سطح مخروط­افکنه­ها افزایش می­یابد. نتیجه­ی این تحقیق بیانگر آن است که بیشترین مقدار برش، بر سطح مخروط­افکنه­های واقع در پرشیب­ترین پهلوهای طاقدیس اتفاق افتاده است.  تجزیه و تحلیل داده­ها نشان می­دهد که بین برش سطح مخروط­افکنه­ها و شیب   لایه­ها در بالادست مخروط­ها رابطه­ی مستقیمی با ضریب همبستگی ۶۵ درصد وجود دارد. نتایج نشان می­دهد که در مخروط­های دارای حوضه­های آبخیز بزرگتر (با مساحت بین ۵۰ تا ۸۵/۷۳۶ هکتار)، ضریب همبستگی بین مقدار برش سطح مخروط و شیب ساختمانی پهلوی طاقدیس، بالاتر(۸۶ درصد) است. این موضوع نشان می­دهد که مخروط افکنه­های با حوضه­های بزرگتر نسبت به مخروط­های با حوضه­های کوچکتر، به بالاآمدگی تکتونیکی بسیار حساس­تر هستند. نتایج همچنین نشان می­دهد که رابطه­ی معنی­داری بین مساحت حوضه­ی بالادست مخروط­ها با میزان برش سطح مخروط­ها دیده نمی­شود به­طوری­که ضریب همبستگی بین دو پارامتر مذکور ۰۹/۰  است.  به طور کلی نتیجه­ی این تحقیق بیانگر آن است که  برش سطح مخروط­افکنه­های مورد مطالعه کاملا متاثر از وضعیت تکتونیکی یا شیب ساختمانی پهلوهای طاقدیس است.

Keywords:

تکتونیک , مخروط افکنه , برش , شیب ساختمانی. دنه خشک