بررسی سینوزیت آلرژیک قارچی در مبتلایان به سینوزیت مزمن مراجعه کننده به بیمارستان بوعلی سینا ساری ۱۳۷۷

سابقه و هدف : سینوزیت قارچی آلرژیک (Allergic Fungal Sinusitis = AFS) از نظر بالینی و پاتولوژیک به عنوان یک عفونت قارچی غیرمهاجم معرفی شده است. این مطالعه با هدف تعیین میزان AFS در بین مبتلایان به سینوزیت مزمن که به درمانهای مکرر آنتی بیوتیک پاسخی نداشته و کاندیدای عمل جراحی اندوسکوپی سینوس (Functional endoscopy sinus surgery = Fess) در ساری در سال ۱۳۷۷ طراحی شده است. مواد و روش ها : این مطالعه به روش توصیفی انجام شد. طی عمل جراحی Fess ، موسین آلرژیک و لاواژ سینوس بیمارانی که معیارهای تشخیص بالینی AFS را دارا بودند، جمع آوری و برای بررسی قارچ شناسی و پاتولوژی ارسال شد. در واحد قارچ شناسی نمونه ها سانتریفوژ شد و از سدیمان آن مونته مرطوب با پتاس ۱۰درصد تهیه شد و رنگ آمیزی به عمل آمد. همچنین نمونه ها به چندین محیط کشت حاوی سابورودکستروزآگار تلقیح و برای مدت یکماه در درجه حرارت اتاق نگهداری شد. برای بررسی پاتولوژی از قطعات مخاط برداشت شده در جراحی، برشهایی تهیه و رنگ آمیزی با H;E و PAS شد. AFS به کسانی اطلاق می شد که معیارهایی را شامل سینوزیت تایید شده رادیولوژیک ، موسین آلرژیک در سینوسها ، مشاهده هیفه در آزمایش مستقیم موسین، جداسازی قارچ از کشت، عدم وجود دیابت شناخته شده، بدخیمی ها، بیماریهای کمبود ایمنی یا درمانهای اخیر با ایمونوساپرسیو و عدم وجود عفونتهای قارچی مهاجم در زمان تشخیص دارا باشند. کلیه بیماران به مدت شش ماه مورد پیگیری قرار گرفتند. نتایج : در این مطالعه ۹ مورد قطعی و ۸ مورد مشکوک AFS (تایید شده فقط با کشت) گزارش گردید. بیماران در طیف سنی ۱۲ تا ۶۲ سال قرار داشتند. میانگین سنی ۵/۲۴ و اغلب از جنس مونث بودند. درهیچیک از بیماران سابقه دیابت، بدخیمی و بیماریهای کمبود ایمنی و درمانهای اخیر با ایمونو ساپرسیو مشاهده نشد. ۴۷درصد آنها تاریخچه آتوپی داشتند. در مطالعات هیستوپاتولوژی هیفه ای مشاهده نگردید. در تمامی بیماران، به جز یک مورد، قارچ مورد شناسایی قرار گرفت. ۵۳درصد قارچهای جداشده از دسته هیفومیست های هیالینی (غالبا آسپرژیلوس و پنی سیلیوم) و ۴۷درصد آنها از دسته (دیماتیاسه غالبا کلادوسپوریوم و نیگروسپورا) بودند. در ۱۱ مورد از ۱۷ مورد (۷/۶۴درصد) هیفه قارچ در آزمایش مستقیم مشاهده گردید ولی تمامی آنها از نظر رشد قارچ در محیط کشت مثبت بودند.طی پیگیری شش ماهه بیماران دو مورد عود کلینیکی بدون شواهد قارچ شناسی مشاهده شد. استنتاج : سینوزیت قارچی در تمامی مبتلایان به سینوزیت مزمن که به دوره های مکرر درمان پاسخی نداشته اند باید در نظر گرفته شود. پیشرفت های اخیر در اندوسکوپی سینوس سی تی اسکن و آگاهی پزشکان موجب پیشرفت در تشخیص موارد بیشتری از بیماران می گردد.

Keywords:

sinusitis , fungal sinusitis , allergic fungal sinusitis , allergic mucin , سینوزیت , سینوزیت قارچی , سینوزیت قارچی آلرژیک , موسین آلرژیک