رتبه بندی شهری در مقیاس ملی با رویکرد اسلامی، درجستجوی مدل نظری

کلانشهرها با شاخص های مختلفی مورد ارزیابی قرار می گیرند، اما شاخص های مورد استفاده در نظام های رتبه بندی بومی نبوده و تاکنون از منظر فکری اسلام بدان نگریسته نشده است. به نظر می رسد رویکرد اسلامی می تواند مبنای مناسبی جهت رتبه بندی شهرها باشد. این پژوهش با هدف جستجوی مدل نظری تبیین کننده رتبه بندی شهرها از منظر اندیشه ایرانی-اسلامی تدوین شده و در پی پاسخ به سوالاتی چون مدل مفهومی تبیین کننده رتبه بندی شهری از منظر شهر ایرانی- اسلامی کدام است، می باشد. برای این منظور پژوهشگران روش های مختلف کمی و کیفی همچون مصاحبه، پرسشنامه، تحلیل کیفی و تحلیل داده های ثانویه را به کارگرفته اند. به منظور تدقیق مدل از مصاحبه های ساختاریافته و نیمه ساختاریافته و نرم افزار مکس کیودا استفاده شده است. جامعه متخصصان و حرفه مندان شامل ۲۵ نفر از اندیشمندان و متخصصان حوزه شهرسازی اسلامی است. نتایج، حاکی از کارایی مدل خیمه بر ارکان و مولفه ها و شاخص های رتبه بندی شهری است. مدل مفهومی شامل ۱۷ مقوله می باشد. رکن اول؛ وجه فکری- عقیدتی شهروند ایرانی مسلمان شامل ۲ مقوله، رکن دوم؛ وجه معیشتی شهروند ایرانی مسلمان شامل ۳ مقوله، رکن سوم؛ تعاملات شهروندی با یکدیگر شامل ۴ مقوله، رکن چهارم؛ تعاملات شهر شامل ۲ مقوله و رکن پنجم؛ بستر شهر شامل ۵ مقوله می باشد.

Keywords:

مدل نظری رتبه بندی , نظریه خیمه , رتبه بندی شهری , شهر عبادت محور