بازتاب مفاهیم اصلی توسعه در رسانه های جانشین روایت نیم قرن مدرنیزاسیون در رمان های شاخص فارسی (۱۳۴۰ تا ۱۳۸۰)

بررسی روایت مدرنیزاسیون در رمان­های شاخص فارسی، پژوهشی در حوزه­ مطالعات میان­رشته­ای علوم ارتباطات و ادبیات داستانی است. در این پژوهش، رمان شاخص به­مثابه­ رسانه­ جایگزینی در نظر گرفته شده است که می تواند با بیان روایت­های خاصی، بازگوکننده­ شرایط روز جامعه در هر دورانی باشد. آنچه در این مطالعه مورد بررسی قرار می­گیرد، بازتاب گفتمان مدرنیزاسیون در رمان­های شاخص ۵ دهه (۱۳۸۰۱۳۴۰) است. این پژوهش در پی اثبات و تبیین کارکردهای رسانه­ای رمان در بیان مفاهیم مدرنیزاسیون است. به­منظور پردازش این موضوع، رمان­های شاخص ۵ دهه، براساس نمونه گیری «مورد مشهور» و نظرسنجی از صاحب نظران، منتقدان، نویسندگان و هم چنین روزنامه نگاران حوزه­ ادبی انتخاب شد. تحلیل روایت نیز روش این پژوهش است که براساس دیدگاه روایت شده رویکرد روایت شناسی جرالد پرینس که از نظریه پردازان ساختارگراست، انجام شده است. برمبنای نتایج به­دست­آمده از این تحقیق، مدرنیزاسیون که براساس نظریه­های توسعه، در گستره­ وسیعی از بافت­های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و حتی روان­شناختی قابل بررسی ا­ست، در رویدادهای روایت­شده­ رمان­های منتخب قابل مشاهده است؛ روایت­های این رمان­ها با شرایط روز هر دوره هم­خوان است. همچنین توسعه سیاسی، نقد سیاسی و نقد دولتمردان، عقلانیت سیاسی­ اجتماعی، مذهب، مهاجرت، شکاف طبقاتی و زنان مفاهیمی هستند که در تمام این رمان ها وجود دارد.

Keywords:

توسعه , مدرنیزاسیون , رسانه جانشین , رمان شاخص , تحلیل روایت