ارزیابی خطر آلودگی نفتی در رسوبات منطقه حفاظت شده حرا با اندازه گیری هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای

سابقه و هدف: هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای (Polycyclic aromatic hydrocarbons یا PAHs) گروه بزرگی از آلاینده های پایدار محیطی را تشکیل می دهند. این ترکیبات از پراکنش وسیعی در محیط زیست برخوردار هستند و منشا اصلی ورود آن ها به محیط زیست، نفت و فرآورده های نفتی می باشد. هدف اصلی مقاله حاضر، اندازه گیری ترکیبات PAHs لیست آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا در رسوبات سطحی منطقه حفاظت شده حرا و مقایسه آن با استانداردهای موجود بود. مواد و روش ها: به منظور ارزیابی خطر آلودگی نفتی در منطقه، تعداد ۴۲ نمونه رسوب سطحی از دو منطقه قشم و بندر خمیر برداشت شد و ۱۶ ترکیبPAH لیست آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا در آن ها مورد بررسی قرار گرفت. جهت استخراج نمونه ها از دستگاه سوکسله (Soxhlet) و حلال دی کلرومتان و برای تحلیل نمونه ها از دستگاه GC-MS (Gas chromatography-Mass spectrometer) استفاده گردید. یافته ها: متوسط غلظت ۱۶ ترکیب PAHs برابر با ۱۵۷ ± ۱۴۷۰ نانوگرم بر گرم وزن خشک به دست آمد. همچنین غلظت ترکیب نفتالین به عنوان سمی ترین و بنزو(آ) پایرن به عنوان شناخته شده ترین ترکیب سرطان زای PAHs به ترتیب ۱۸۳ ± ۱۲۷۴ و ۲۸/۰ ± ۵/۲ نانوگرم بر گرم وزن خشک محاسبه شد. استنتاج: غلظت کلی ترکیبات PAHs کمتر از میزان استاندارد EPA (۴۰۰۰ نانوگرم بر گرم) در رسوب می باشد، اما غلظت ترکیب نفتالین به عنوان سمی ترین ترکیب PAH بالاتر از حد استاندارد این سازمان (۱۶۰ نانوگرم بر گرم) بود. غلظت ترکیب بنزو(آ) پایرن نیز به عنوان خطرناک ترین ترکیب PAH و شاخص آلودگی محیط به ترکیبات PAH نیز کمتر از حد مجاز این سازمان (۴۳۰ نانوگرم بر گرم) ارزیابی گردید.

Keywords:

Polycyclic aromatic hydrocarbons , petroleum pollution , Hara protected zone , Qeshm Island , Iran , هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای , آلودگی نفتی , منطقه حفاظت شده حرا , جزیره قشم