بررسی مولفه های سبک زندگی و رابطه آن با برخی از عوامل مرتبط در نوجوانی بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده

سابقه و هدف: سبک زندگی ناسالم، خطرات بهداشتی مهم در دوران نوجوانی، بیماری های غیر واگیر و عمده ی مرگ و میرها در بزرگسالی را موجب می شود. ارزیابی نیازها با استفاده از تئوری، پایه و اساس برنامه ریزی در ارتقای رفتارهای بهداشتی است. این مطالعه به بررسی مولفه های سبک زندگی و رابطه ی آن با برخی از عوامل مرتبط در نوجوانی بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده پرداخت. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، ۱۷۵ دانش آموز انتخاب شدند. داده ها با به کارگیری پرسش نامه سبک زندگی نوجوانان منطبق با تئوری در نرم افزار SPSS نسخه ۲۰ و آزمون ضریب همبستگی Pearson، آنالیز رگرسیون چند گانه و آزمون t مستقل تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: کیفیت سبک زندگی با افزایش سن دانش آموزان و تحصیلات پدر کاهش یافت. در تغذیه سالم (۴۳۸/۰ = P) و عدم پذیرش تعارف سیگار و الکل (۲۵۶/۰ = P) قصد با رفتار ارتباط نشان نداد. نگرش، پیش بینی قابل توجهی برای قصد (۲۶۸/۰ = B) و رفتار (۶۳۸/۰ = B) تغذیه سالم بود. قصد فعالیت بدنی، توسط کنترل رفتار درک شده (۲۴۴/۰ = B) و رفتار، توسط هنجارهای ذهنی پیش بینی شد (۴۲۴/۰ = B). قصد مدیریت استرس با هنجارهای ذهنی (۴۵۵/۰=B) و رفتار با کنترل رفتار درک شده پیش بینی شد (۷۶۷/۰ = B). در عدم پذیرش سیگار و الکل، نگرش ارتباط قوی با قصد (۸۲۹/۰ = B) و کنترل رفتار درک شده ارتباط قوی با رفتار نشان داد (۳۱۱/۰ = B). استنتاج: فقدان ارتباط بین قصد و رفتار نشان داد که عوامل دموگرافیک ممکن است رفتار در نوجوانان را تحت تاثیر قرار دهد و مداخلات آموزشی با تمرکز بر سازه کنترل رفتار درک شده، راه مهمی برای رسیدن به رفتار مورد نظر باشد. برنامه ارتقای رفتارهای ورزشی در این گروه سنی با همکاری خانواده موفق ترخواهد بود.

Keywords:

Lifestyle , theory of planned behavior , student , Gonabad , سبک زندگی , تئوری رفتار برنامه ریزی شده , دانش آموزان , ایران