بررسی علل تغذیه با شیر مصنوعی در شیرخواران زیر ۶ ماه تحت پوشش مراکز بهداشتی- درمانی استان مازندران سال ۱۳۸۲

سابقه و هدف: تغذیه انحصاری با شیر مادر یک اصل بسیار مهم در تامین سلامت کودکان در چهار الی شش ماه اول زندگی می باشد و مزایای آن برای کودک، مادر، خانواده و اجتماع مورد تاکید همه صاحب نظران می باشد. لذا ضروری است علل تغذیه با شیر مصنوعی مورد بررسی قرار گیرد و علل محروم شدن شیرخوار از نعمت شیر مادر معین شود. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی، مادران کودکان زیر شش ماه ۱۳ شهرستان از استان مازندران که تحت پوشش مراکز بهداشتی- درمانی قرار داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. جمع آوری داده ها در سال ۱۳۸۲ و به صورت سرشماری انجام گرفت. تمامی نمونه ها از شیر مصنوعی (کمکی یا کامل) استفاده می کردند. داده ها از طریق پرونده خانوار و پرسش از مادر، جمع آوری و در پرسشنامه ها درج گردید. در انتها اطلاعات در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل و آزمون های t و کای دو برای مقایسه متغیرهای کمی و کیفی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان می دهد ۵۹.۵ درصد شیرخواران، شیر مصنوعی را به کمکی و۴۰.۵ درصد به صورت کامل مصرف می نمایند. جهت بررسی علت مصرف شیرمصنوعی، ۲۵ مطرح شد که بیش ترین آن ها دو قلویی (۲۳.۸ درصد)، کمبود شیرمادر (۱۳.۶ درصد) و رشد ناکافی کودک (۱۳.۴ درصد) بوده است. شاخص های میانگین شروع شیرمصنوعی به روز نشان می دهد که مصرف کمکی شیر مصنوعی، ۴۲ و مصرف کامل شیر مصنوعی، ۳۵ روز است که این تفاوت از نظر آماری معنی دار می باشد(p<.۰۱۰) .استنتاج: از ۲۵ علت استخراج شده به عنوان علل تغذیه کودک با شیر مصنوعی، ۵۰.۸ درصد را دو قلویی، کمبود شیرمادر و رشد ناکافی کودک تشکیل می دهد. موارد استفاده مطلق شیرمصنوعی (از کل علل شناخته شده)، ۲۷.۴ درصد می باشد و مابقی علل به بررسی بیش تر نیاز دارد.

Keywords:

Formula , exclusive breastfeeding , complete , partial , شیر مصنوعی , شیرمادر , شیرخوار