تاریخ ریاضیات دوره اسلامی: نقش ابزاری ‎«شعر»‎ در آموزش حساب هندی

در تاریخ ریاضیات دورە اسلامی، شعر به عنوان ابزاری کمک آموزشی و به منظور آموزش حساب به کار می رفت. ویژگی های خاص کلام موزون در یادگیری آسان تر و یادآوری سریع تر قواعد حسابی سبب اقبال این شیوە آموزشی بود به گونه ای که سده ها از آن در منابع و رسایل درسی استفاده می شد و تا قرون اخیر نیز کارایی داشت. این گفتار بر آن است تا با معرفی دو نسخه خطی در باب حساب منظوم، اهمیت یکی از روش های متداول آموزش ریاضیات و علوم در گذشته یعنی بهره گیری از ظرفیت شعر و ذوق ادبی را در آموزش حساب هندی یادآور شود و افزون بر آن، اعمال محاسباتی اصلی و همچنین »میزان« در حساب هندی را شرح دهد و به بررسی روشی در ضرب و قسمت بپردازد که با نام »شبکه« مشهور گشته است و به سدە هفتم هجری قمری تعلق دارد.

Keywords:

تاریخ ریاضی , شعر , حساب هندی , آموزش , حساب هوایی