بررسی تنوع گونه ای کنه های اریوفیوئید در اراضی با کاربری متفاوت در شهرستان ماکو

کنه های بالاخانواده Eriophyoidea همگی گیاه خوارند و به کنه های گال زا یا کنه های زنگ معروف هستند. این کنه ها آفات گیاهی و همچنین ناقل بیمارگر های گیاهی هستند. به منظور مطالعه تنوع گونه ای کنه های اریوفیوئید نمونه برداری ها در طی دو نوبت در سال های ۱۴۰۰-۱۳۹۹ از باغات، مزارع و مراتع هشت روستای شهرستان ماکو انجام شد. پس از اتمام شناسایی و شمارش نمونه ها، با در نظر گرفتن تعداد و فراوانی گونه ها، شاخص های تنوع گونه ای اعم از شاخص تنوع شانون، سیمپسون و مارگالف در هر ایستگاه محاسبه شدند. در این تحقیق در مجموع ۳۵ گونه از ۱۲ جنس متعلق به پنج قبیله و دو زیر خانواده، از روستاهای مختلف ماکو جمع آوری و شناسایی شد. به نظر می رسد بر خلاف تصور، تغییرات اقلیمی و کمی بارش در سال ۱۳۹۹ تنوع گونه ای گیاهان مرتعی را تحت تاثیر قرار داده است که همین امر منجر به کاهش شاخص های تنوع اکوسیستم مرتع در مقایسه با سایر اکوسیستم هایی شده است که برنامه منظم آبیاری داشته اند. روستای هندور بالاترین مقدار شاخص شانن_وینر را به خود اختصاص داد، همچنین این روستا کمترین شاخص سیمپسون را نشان داد که کاهش مقدار این شاخص بیانگر توزیع مناسب افراد و افزونی تنوع گونه ای است. همچنین بررسی اکوسیستم های مختلف شهرستان ماکو نشان داد که شاخص شانن وینر کنه های Eriophyoidea در اکوسیستم باغی در سطح احتمال ۵ درصد به طور معنی داری در مقایسه با اکوسیستم زراعی و مرتعی بیشتر است و نیز تنوع گونه ای زیاد در اکوسیستم باغی سبب افزایش شاخص مارگالف این اکوسیستم نسبت به دو اکوسیستم دیگر شده است. افزایش تنوع این کنه ها در اکوسیستم باغی این ذهنیت ناشی از مطالعات پیشین را ایجاد می کند که امکان دارد در طول چندین سال شاهد تغییر رفتار و ترجیح میزبان کنه های اریوفیوئید از روی برخی گونه های گیاهی غیرمثمر و علف های هرز  به سمت گیاهان مثمر باشیم.

Keywords:

کنهها , تنوع زیستی , شانون وینر , فراوانی