برهمکنش سولفات روی و ورمی کمپوست بر قابلیت استفاده و جزءبندی روی در یک خاک آهکی

کمبود روی از مشکلات خاک های آهکی است و برطرف کردن آن منجر به افزایش عملکرد محصولات کشاورزی می شود. کودهای شیمیایی روی با گذشت زمان غیر قابل استفاده شده و کودهای آلی می تواند با تاثیر بر توزیع روی در خاک ها باعث بهبود قابلیت استفاده آن شوند. اما نحوه تاثیر و برهمکنش آنها با کودهای شیمیایی نیازمند بررسی دقیق تغییر قابلیت استفاده و اجزاء روی در خاک های تیمارشده با کودهای آلی و شیمیایی است. هدف این تحقیق بررسی برهمکنش سولفات روی و ورمی کمپوست بر قابلیت استفاده و جزءبندی روی در طی زمان در یک خاک آهکی رسی بود. این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی شامل فاکتور اول ورمی کمپوست (دو سطح ۰ و ۱ درصد) و فاکتور دوم روی (سه سطح ۰، ۲ و ۵ میلی گرم بر کیلوگرم از منبع سولفات روی) با ۳ تکرار انجام شد. نمونه های خاک تیمارشده در دمای ۱± ۲۲ درجه سانتی گراد و رطوبت ظرفیت زراعی به مدت ۱۲۰ روز در انکوباتور خوابانده شدند. در شروع آزمایش، ۶۰ و ۱۲۰ روز پس از خواباندن نمونه ای از هر تیمار برای تعیین قابلیت استفاده با روش DTPA-TEA و اندازه گیری اجزاء روی با روش BCR برداشته شد. نتایج نشان داد که در اثر کاربرد ورمی کمپوست میانگین روی عصاره گیری شده با DTPA-TEA به صورت معنی داری (۰۵/۰>P) افزایش یافت. برهمکنش ورمی کمپوست و زمان بر روی قابل استفاده معنی دار نبود (۰۵/۰P>). با گذشت زمان روی قابل استفاده در حضور سولفات روی کاهش یافت (۰۵/۰>P). علاوه بر آن، در اثر کاربرد ورمی کمپوست در خاک های تیمارشده با روی، اجزاء روی با گذشت زمان افزایش یافتند. به جز روی باقیمانده که با گذشت زمان کاهش یافت. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که رابطه معنی داری بین روی عصاره گیری شده با DTPA-TEA و اجزاء مختلف روی وجود داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که در اثر کاربرد ورمی کمپوست اجزاء روی در خاک رسی تیمارشده با سولفات روی تغییر کرده و قابلیت استفاده آن افزایش یافت.

Keywords:

جزءبندی , خاک رسی , سولفات روی , ورمی کمپوست