تاثیر تراکم بذر و کنترل علف های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم عدس دیم در شرایط نیمه گرمسیری

حبوبات خصوصا عدس به عنوان منبع سرشار پروتئین برای تغذیه انسان و دام، تثبیت کننده نیتروژن در خاک و داشتن ریشه­های بلند مناسب برای افزایش عمق خاک زراعی و تقویت خاک، در تناوب غلات دیم از اهمیت به سزایی برخوردار می باشند. در این تحقیق، تاثیر تراکم بذر در واحد سطح و کنترل علف­های هرز بر روی عملکرد دانه و اجزای آن در دو رقم عدس دیم در سال زراعی۸۹-۱۳۸۸ مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب کرت­های دوبار خرد شده با سه عامل رقم در دو سطح (رقم گچساران و رقم محلی)، کنترل علف­های هرز در دو سطح (کنترل و عدم کنترل علف های هرز) و تر اکم بذر در متر مربع در چهار سطح (۱۰۰، ۱۵۰، ۲۰۰ و ۲۵۰ بذر در متر مربع) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار اجرا گردید. در طول فصل زراعی،یادداشت­برداری از صفات مهمی از قبیل تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر رقم بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه و شاخص برداشت معنی دار بود. اثر کنترل علف­های هرز بر عملکرد بیولوژیکی و تعداد شاخه های جانبی معنی­دار بود.تراکم دانه بر تعداد غلاف در بوته، تعداد شاخه­های جانبی، عملکرد بیولو‍ژیکی، عملکرد دانه و شاخص برداشت تاثیر معنی­داری داشت. اثر متقابل رقم با کنترل علف هرز تنها بر عملکرد دانه معنی­دار گردید و در نهایت اثر متقابل سه گانه رقم، کنترل علف هرز و تراکم دانه، بر هیچ یک از صفات تاثیر معنی­داری نداشت. نتایج نشان داد که رقم اصلاح شده گچساران، با کنترل علف­های هرز و کاشت ۲۵۰ بذر در مترمربع بالاترین عملکرد را تولید نمود. در مورد رقم محلی نیز کنترل علف های هرز و کاشت ۲۵۰ بذر در واحد سطح منجر به حصول عملکرد بالاتری شد.

Keywords:

اصلاح شده , شرایط دیم , حبوبات , نیتروژن