اثر تاریخ کاشت و ارتفاع برداشت بر ویژگیهای کیفی علوفه ارزن نوتریفید

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و ارتفاع بوته در زمان برداشت (ارتفاع برداشت) بر عملکرد کیفی علوفه ارزن نوتریفید، در سال ۱۳۸۶ آزمایشی به صورت فاکتوریل و طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان اجرا شد. این آزمایش شامل پنج تاریخ کاشت (۱۵ اردیبهشت، ۴ خرداد، ۲۴ خرداد، ۱۳ تیر و ۲ مرداد) و سه ارتفاع برداشت (برداشت پس از رسیدن ارتفاع بوتهها به ۹۰، ۱۱۰ و ۱۵۰ سانتیمتر) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاریخ کاشت و ارتفاع برداشت به طور معنیداری بر عملکرد پروتئین خام، ADF، NDF و خاکستر اثر گذاشتند. تاریخ کاشت علاوه بر صفات یادشده بر عملکرد فسفر، کلسیم، چربی خام و فیبر خام نیز اثر معنیداری داشت. با این حال، اثر متقابل این دو فاکتور فقط در مورد پروتئین خام، چربی خام و خاکستر معنیدار بود. براساس نتایج مقایسه میانگینها، بین تاریخهای کاشت اول و دوم برای هیچ یک از صفات یادشده به استثنای فیبر خام اختلاف معنیداری وجود نداشت، اما با تاخیر بیش تر در کاشت، مقادیر کلیه صفات به طور معنیداری کاهش یافت. تاثیر ارتفاع برداشت بر صفات کیفی متفاوت بود. میانگین چربی، فسفر و کلسیم در سه ارتفاع برداشت اختلاف معنیداری نداشت. عملکرد پروتئین در ارتفاع برداشت ۹۰، ۱۱۰ و ۱۵۰ سانتی‎متر به ترتیب ۳/۲۵۸۵، ۲/۲۶۳۵ و ۲۸۷۶ کیلوگرم در هکتار بود که حاکی از اختلاف معنیدار ارتفاع برداشت ۱۵۰ سانتیمتر با دو ارتفاع دیگر می باشد. همچنین، میانگین عملکرد ADF، NDF و خاکستر در ارتفاع برداشت ۱۵۰ به طور معنیداری نسبت به دو ارتفاع برداشت دیگر بیش تر بود. از نظر عملکرد فیبر خام فقط اختلاف بین ارتفاع برداشت ۹۰ و ۱۵۰ سانتیمتر معنیدار بود. نتایج نشان داد که با تاخیر کاشت از زمان معمول کشت، از کیفیت علوفه کاسته میشود. بهترین زمان‎ برداشت جهت حصول حداکثر عملکرد کمی و کیفی زمانی تعیین شد که ارتفاع گیاه حدود ۱۱۰ سانتی‎متر باشد. منظور از عملکرد کیفی حاصلضرب ماده خشک تولید شده در درصد هر کدام از شاخصهای کیفی است و بیشک در صورتی که تولید علوفه کم حجم و با کیفیت بالا مدنظر باشد (منظور افزایش کیفیت در واحد ماده خشک گیاه صرف نظر از تناژ تولید باشد) ارتفاع برداشت کمتر (۹۰ سانتیمتر) توصیه میشود.