بررسی پتانسیل خودآسیبی پوسته ۱۰ رقم برنج (Oryza sativa L.) ایرانی بر جوانه زنی و رشد گیاهچه برنج

به منظور بررسی اثرات ۴ غلظت عصاره پوسته برنج (شاهد، ۵، ۱۰ و ۱۵ درصد) بر رشد آن، ۱۰ رقم برنج ایرانی در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با ۳ تکرار و در دو شرایط آزمایشگاه و گلخانه مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که عصاره پوسته برخی از ارقام برنج تاثیر تحریک کنندگی و برخی دیگر اثر بازدارندگی روی رشد همان رقم داشتند. میانگین سه غلظت عصاره نشان داد که رقم بهنام چالوس بیشترین تحریک کنندگی را بر درصد جوانه زنی، طول ریشه چه و وزن خشک کل داشت. میزان تحریک کنندگی بر سرعت جوانه زنی در رقم نعمت و طول ساقه چه در رقم تابش معنی دار گردید (۰۱/۰P≤). در تحقیقات گلخانه ای، رقم نعمت بیشترین تحریک کنندگی را بر طول ساقه چه و وزن خشک ریشه چه نشان داد. طول ریشه چه در رقم تابش، سرعت جوانه زنی و وزن خشک کل در رقم گرده و وزن خشک ساقه چه در رقم زرک اختلاف معنی داری را در بین غلظت های مختلف عصاره نشان دادند (۰۱/۰P≤). نتایج آزمون نشان دهنده وجود اثرات مختلف آللوپاتیک (بازدارندگی و تحریک کنندگی) در ارقام مختلف برنج می باشد. ارقام اصلاحی برخلاف ارقام بومی بیشترین تحریک کنندگی را بر رشد گیاهچه خود نشان دادند. افزایش غلظت عصاره سبب بیشتر شدن تاثیر تحریک کنندگی ارقام اصلاحی بر صفات مورد بررسی بر گیاهچه خود شد. افزایش غلظت عصاره پوسته ارقام بومی برنج سبب کاهش معنی دار رشد ریشه گیاهچه از نظر طول و وزن خشک گردید (۰۱/۰P≤).

Keywords:

برنج , ویژگی های رشد , آللوپاتی , خودآسیبی