تاثیر تهدیدات زیست محیطی ژئوپلیتیک حوزه دریای خزر بر تدوین راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران

منطقه ژئوپلیتیک دریای خزر پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و جایگزین شدن چهار کشور تازه استقلال یافته به جای آن، دچار تحولاتی عمیق گردید. بی تردید، پس از فروپاشی اتحاد شوروی، تغییرات ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک دریای خزر، واجد چنان اهمیت منطقه­ای و جهانی است که نمی­توان نفوذ و تاثیر همه جانبه آن را بر کل مسائل منطقه، ازجمله مسائل زیست محیطی نادیده گرفت. بر این اساس، محققین، سعی کرده­اند این تحولات را از دریچه تهدیدات زیست­محیطی ژئوپلیتیک موثر بر تدوین راهبرد دفاعی کشور موردبررسی قرار دهند. لذا در تحقیق حاضر که از نوع کاربردی است با بهره گیری از روش توصیفی - تحلیلی تلاش گردیده تا عوامل تهدیدات زیست­محیطی ژئوپلیتیک دریای خزر مرتبط و موثر بر تدوین راهبرد دفاعی ج.ا.ایران شناسایی گردد. بنابراین به منظور تائید این عوامل، پرسشنامه­ای تنظیم و طراحی گردید که در ابتدا، پرسشنامه به منظور تائید روایی و پایایی و تایید عوامل احصاء شده  ژئوپلیتیک زیست­محیطی موثر بر تدوین راهبرد دفاعی بین جامعه آماری ۱۲ نفری و سپس به منظور تعیین میزان نقش تهدیدزایی عوامل، در جامعه آماری ۴۹ نفری به صورت تمام شمار توزیع و پس از اخذ نظر جامعه آماری، با استفاده از فن ها و روش های آماری، تجزیه­وتحلیل شده و در ادامه به جمع­بندی و ارزیابی سوالات تحقیق پرداخته شده است. درنهایت، نتایج حاصل از این تحقیق نشان می­دهد؛ مهم­ترین بسترهای تهدیدزای زیست­محیطی دریای خزر که در تدوین راهبرد دفاعی ج.ا.ایران موثر می باشند؛ در قالب ۱۹ عامل احصاء گردیدند. همچنین تهدیدات زیست محیطی دریای خزر که در این تحقیق احصاء شده­اند به میزان ۷۹.۸۲% در تدوین راهبردهای دفاعی ج.ا.ا. در حوزه خزر اثرگذار بوده­اند.

Keywords:

Environmental Geopolitical Factors , Caspian Sea , Strategy , Defense Strategy