ارزیابی ژنوتیپ های گندم دوروم در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در منطقه گچساران

به منظور ارزیابی تحمل به خشکی ۱۸ ژنوتیپ گندم دوروم این بررسی طی دو سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ و ۹۰-۱۳۸۹ در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در دو شرایط آبیاری تکمیلی و خشکی (دیم) در ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی دیم گچساران اجرا گردید. تجزیه واریانس دادهها برای دو سال نشان داد که ژنوتیپ ها از نظر عملکرد دانه تفاوت معنی داری در سطح احتمال ۱% داشتند. ژنوتیپ شماره ۶ (GA//۲*CHEN/ALTAR۸۴) با منشا سیمیت (CIMMYT) از نظر عملکرد دانه در دو محیط و کلیه شاخصها در هر دو سال بعنوان برترین ژنوتیپ شناخته شد. شاخصهای GMP، MP، STI، K۱STI و K۲STI با توجه به همبستگی مثبت و معنی داری که با عملکرد دانه در دو محیط و سایر شاخص ها، بجز SSI، TOL، GOL و YSI داشتند؛ شاخص های مناسبی برای شناسایی ژنوتیپ های متحمل به تنش معرفی شدند. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد که دو مولفه اول حدود ۹۹% تغییرات متغیرهای اولیه را توضیح دادند. مولفه اول با بیشترین توضیح از تغییرات مولفه پتانسیل عملکرد و مولفه دوم مولفه اندازه گیری تحمل به تنش نام گرفتند.

Keywords:

گندم دوروم , شاخص های تحمل , عملکرد دانه , تجزیه به مولفه های اصلی و بای پلات