مقایسه شاخص های زراعی- اقلیمی و عملکرد ارقام پیاز در بهبهان

به منظور مقایسه شاخص های زراعی اقلیمی و عملکرد ارقام پیاز آزمایشی در دو سال زراعی (۱۳۹۵-۱۳۹۷) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی شامل ۱۵ تیمار (رقم) با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. ارقام مورد بررسی عبارت بودند از: صبا، ایمپراتریز، سیروس، ۷۰۳۰، اس وی ۴۰۴۳، ایکس پی رد، سویت اجنت، ساوانا سویت، گلدن آی، پریماورا، تگزاس ارلی وایت، تگزاس ارلی گرانو، وایت گرانو، سپیدان و کنتسسا. بذور در اواسط مهر ماه در خزانه کشت و نشاءها در اواسط آذر ماه به زمین اصلی منتقل شدند. زمانی که برگ های ۵۰ تا ۸۰% بوته ها خم شد و مرگ آن ها آغاز شد، سوخ ها برداشت شدند. اختلاف درجه روز رشد (۷۵ درصد) و واحد هلیوترمال (۳۳/۵ درصد) در ارقام مورد مطالعه از کاشت تا تشکیل سوخ قابل توجه بود ولی اختلاف شاخص فتوترمال (نه درصد) تا قبل از تشکیل سوخ در این ارقام قابل توجه نبود. در مرحله تشکیل و نمو سوخ اختلاف هر سه شاخص درجه روز رشد (۶۵/۵ درصد)، واحد هلیوترمال (۶۲/۵ درصد) و فتوترمال (۳۱ درصد) در کلیه ارقام قابل توجه بود. ارزیابی روابط همبستگی مشخص نمود بین عملکرد و درجه روز رشد دریافت شده و شاخص فتوترمال در مرحله تشکیل و نمو سوخ همبستگی منفی و معنی داری به-ترتیب در سطح احتمال ۱ درصد و ۵ درصد وجود داشت. رقم هیبرید سیروس بیشترین عملکرد، کارایی مصرف حرارت و کارایی مصرف واحد هلیوترمال را به خود اختصاص داد. چون قیمت بذر ارقام آزاد گرده افشان نسبت به ارقام هیبرید پایین تر است و امکان تولید بذر این ارقام توسط زارعین وجود دارد، برای تولید پیاز در استان خوزستان کاشت رقم آزاد گرده افشان تگزاس ارلی گرانو که کاهش عملکرد آنها در مقایسه با سیروس معنی دار نبود توصیه می شود.

Keywords:

Growing degree days , Helio thermal unit , Photo thermal unit , Thermal use efficiency , Helio thermal unit use efficiency , درجه روز رشد , واحد هلیوترمال , شاخص فتوترمال , کارایی مصرف حرارت , کارایی مصرف واحد هلیوترمال