نگاهی به تفسیر منسوب به امام عسکری (ع) بر اساس بررسی شخصیت رجالی محمد بن قاسم مفسر استرآبادی

Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 127

This Paper With 44 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QRAZ-10-19_002

تاریخ نمایه سازی: 21 آبان 1402

Abstract:

تمام کتاب کنونی تفسیر منسوب به امام حسن عسکری (ع) و نیز بخش قابل توجهی از روایات کتاب احتجاج منسوب به طبرسی، به نقل از یک راوی، با نام «محمد بن قاسم جرجانی» یا «محمد بن ابی قاسم استرآبادی»، معروف به «ابی الحسن جرجانی مفسر» است. این شخص در منابع رجالی و تراجمی شیعه ­ی امامیه، مجهول می باشد و اطلاعات قابل توجهی از وی بیان نشده است. پس لازم است این راوی، شناسایی و ترجمه شود. این کار، چندین فایده دارد: اول اینکه تکلیف کتاب تفسیر و بخشی از احتجاج، از نظر هویت رجالی راوی آن­ها روشن می شود. دوم اینکه تاریخ نقل و انتقالات این کتاب ها گویا می گردند. سوم اینکه ممکن است برخی از مناقشات پیرامون این دو کتاب، مرتفع و یا از آن سو، مناقشات جدیدی ایجاد گردند. بنابراین اکنون مهم است پرسیده شود: ۱ آیا «محمد بن قاسم جرجانی» یا «محمد بن ابی قاسم استرآبادی» یک شخصیت و با اسامی دوگانه هستند که بر اثر تصحیف ایجاد شده اند یا خیر؟ ۲ چه اطلاعاتی در دیگر منابع غیررجالی و تراجمی از ایشان وجود دارد؟ ۳ تاریخ و ترجمه­ی این راوی تفسیر چگونه است؟ پژوهش حاضر به وسیله­ ی برخی اطلاعات و شواهد جنبی به بررسی تاریخ و ترجمه ­ی ابوالحسن جرجانی مفسر پرداخته است تا حتی الامکان شرح حال و یک بررسی رجالی از وی ارائه دهد.

Authors

کاظم استادی

دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه قرآن و حدیث؛ نسخه پژوه و پژوهشگر مطالعات اسلامی. قم، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • ابن اسفندیار، محمد (۱۳۶۶ ش). تاریخ طبرستان، تصحیح عباس اقبال، ...
  • ابن داوود حلی، حسن بن علی (بی تا). کتاب الرجال، ...
  • ابن شهر آشوب، محمد بن علی (بی تا). معالم­ العلماء، ...
  • ابن عنبه، جمال الدین احمدبن علی (۱۴۱۷ق). عمده الطالب فی ...
  • ابن عقده، احمد بن محمد (۱۳۸۲ش). فضائل امیرالمومنین (ع)، قم: ...
  • ابن غضائری، احمد بن الحسین (۱۴۲۲ق). رجال ابن الغضائری، به ...
  • ابن مقری، ابوبکر (۱۴۱۹ق). المعجم لابن المقری، ریاض: مکتبه الرشد ...
  • استادی، رضا (۱۳۶۴ش). «بحثی درباره­ ی تفسیر امام حسن العسکری ...
  • استادی، کاظم (۱۴۰۰ش). ث، «معرفی و بررسی کهن ترین نسخه ...
  • (۱۴۰۰ش). د، «گزارش شکلی اسناد تفسیر امام حسن عسکری (ع)»، ...
  • (۱۴۰۰ش). ذ، «بازشناسی مولف تفسیر منسوب به عسکری (ع)»، علوم ...
  • (۱۴۰۱ش). ر، «تجزیه و تحلیل محتوای داستان های راویان تفسیر ...
  • (۱۴۰۱ش). ض، «وضعیت اعتبارسنجی تفسیر منسوب به امام حسن عسکری ...
  • انصاری، حسن (۱۳۸۷ش). سرگذشت شاگرد ناشناخته­ی شیخ صدوق و متن ...
  • بحرانی، یوسف بن احمد (۱۴۲۹ق). لولوه البحرین، بحرین: مکتبه الفخراوی ...
  • البحرانی الاصفهانی ، عبدالله (بی تا). عوالم­ العلوم و المعارف، ...
  • بلاغی، محمدجواد (بی تا). آلاء الرحمن ‎فی ‎تفسیر القرآن، قم: ...
  • تهرانی، آقابزرگ (۱۴۰۸ق). الذریعه الی تصانیف الشیعه، قم: اسماعیلیان ...
  • جعفریان، رسول (۱۳۸۸ش). تاریخ تشیع در ایران، تهران: علم ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۰۳ق). الفوائد الطوسیه، قم: بی ...
  • حسکانی، عبیدالله بن عبدالله (بی تا). شواهد­التنزیل، تهران: وزارت ارشاد ...
  • الحسینی الکاظمی الاعرجی، محسن بن حسن (۱۴۱۵ق). عده­الرجال، قم: الهدایه ...
  • حلی، حسن بن یوسف (۱۴۱۷ق). خلاصهالاقوال، قم: الفقاهه ...
  • خطیب بغدادی ، احمد بن علی (۱۴۲۲ق ). تاریخ بغداد، ...
  • خویی، سید ابوالقاسم (۱۴۱۳ق). معجم رجال الحدیث، بی جا: موسسه ...
  • داماد، محمدباقر(۱۳۹۷). شارع النجاه، تهران: جمال­الدین میرداماد ...
  • الدانی، ابوعمرو (۱۴۰۷ق). المحکم فی نقط المصاحف، المحقق عزه حسن، ...
  • درایتی مصطفی (۱۳۹۱ش). فهرستگان نسخه های خطی ایران، تهران: کتابخانه­ ...
  • راوندی، سعید بن هبه ­الله (۱۴۰۹ق). قصص ­الانبیاء، مشهد: بنیاد ...
  • سلیم، عبدالامیر (۱۳۹۹ش). ابوالحسن جرجانی، دائره المعارف بزرگ اسلامی، تهران: ...
  • سهمی، حمزه (۱۴۰۷ق). تاریخ جرجان، بیروت: عالم الکتب ...
  • شعرانی، ابوالحسن (۱۳۸۶ش). پژوهش ­های قرآنی علامه شعرانی، قم: بوستان ...
  • شوشتری، محمدتقی (۱۴۰۱ق). الاخبار الدخیله، تهران: مکتبه الصدوق ...
  • صادقی، مصطفی (۱۳۹۵ش). «نگاهی به کتاب احتجاج»، سخن تاریخ، سال ...
  • صدوق، محمد بن علی (۱۳۵۷ش). التوحید، چاپ هاشم حسینی طهرانی، ...
  • صدوق، محمد بن علی (۱۳۷۶ش). الامالی صدوق، تهران: کتابچی؛ نیز: ...
  • صدوق، محمد بن علی (۱۳۷۹ق). معانی ­الاخبار، قم: جامعه ­ی ...
  • (۱۳۸۹ق). خصال، تهران: مکتبه الصدوق. ...
  • (۱۴۱۳ق). من لا یحضره الفقیه، قم: دفتر نشر اسلامی. ...
  • (بی تا). علل ­الشرایع، نجف: مکتبه الحیدریه. ...
  • (بی تا). عیون اخبار الرضا، تصحیح لاجوردی، تهران: جهان ...
  • صفری فروشانی، نعمت الله (۱۳۸۶ش). «بررسی دو اثر تاریخ نگاری ...
  • طبرسی منسوب به احمد بن علی (۱۳۸۶ق). الاحتجاج، تعلیق الخرسان، ...
  • طبرسی، منسوب به احمد بن علی (۷۳۶ق). نسخه­ ی خطی ...
  • طبری، عمادالدین (۱۳۸۳ق). بشاره المصطفی لشیعه المرتضی، نجف: الحیدریه ...
  • طوسی، محمد بن حسن (۱۴۱۴ق). الامالی، قم: دارالثقافه ...
  • طوسی، محمد بن حسن (۱۴۱۷ق). الفهرست، تحقیق: القیومی، قم: بی ...
  • طوسی، محمد بن حسن (۱۴۲۵ق). کتاب الغیبه، تحقیق ناصح، قم: ...
  • عسکری، حسن (۱۴۰۹ق). التفسیر المنسوب الی الامام ابی محمد الحسن ...
  • عسکری، منسوب به امام حسن عسکری (۸۰۸ق). نسخه ­ی خطی ...
  • عسکری، منسوب به امام حسن عسکری (۱۱ق). نسخه ­ی خطی ...
  • علم الهدی، علی بن حسین (۱۴۱۷ق). مسائل الناصریات، تحقیق مرکز ...
  • علی بن حسین، منسوب به امام چهارم (۱۴۲۳ق). دیوان الامام ...
  • علی بن حسین، منسوب به امام چهارم (بی تا). ندبه ...
  • القبانجی، حسن (بی تا). مسند الامام علی (ع)، تحقیق طاهر ...
  • لطفی، مهدی (۱۳۸۶ش). «سند تفسیر منسوب به امام حسن عسکری ...
  • مجلسی، محمدباقر (بی تا). بحارالانوار، بیروت، دارالاحیاء ...
  • معماری، داود (۱۳۷۷ش). «جایگاه و مبانی نقد متن در علوم ...
  • مهدوی، مصلح­ الدین (۱۳۸۶ش). اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی شهرداری ...
  • نجاشی، ابوالعباس احمد بن علی (۱۴۰۷ق). رجال نجاشی، به کوشش ...
  • نوری، حسین بن محمدتقی (۱۳۸۲ق). مستدرک­ الوسائل، تهران: افست ...
  • هاشمی، فاطمه (۱۳۸۵ش). بررسی صحت و اعتبار روایات تفسیر منسوب ...
  • واردی کولایی، تقی (۱۳۸۹). تاریخ علویان طبرستان، قم: انتشارات دلیل ...
  • نمایش کامل مراجع