واکاوی پیامدهای کالبدی-محیطی ناشی از افزایش بلندمرتبه سازی در کلان شهرهای ایران (مطالعه موردی: کلان شهر تبریز)

افزایش سریع جمعیت و کمبود زمین مناسب برای توسعه و از طرف دیگر روشن نبودن سیاست های توسعه ی شهری در ابعاد کلان و محلی، باعث گردیده که راه حل های موقتی و موضعی همچون ایجاد ساختمان های بلندمرتبه مطرح شود. این ساختمان ها با وجود افزایش سرانه ی زمین شهری، باعث ایجاد اثرات منفی در ابعاد مختلف به دلیل عدم طراحی و برنامه ریزی مناسب گردیده اند. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از پژوهش حاضر بررسی پیامدهای کالبدی-محیطی ناشی از افزایش بلندمرتبه سازی در کلان شهر تبریز و ارائه ی پیشنهادهایی در راستای احداث ساختمان های آینده می باشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر آمیخته (ترکیبی از روش های کمی-کیفی) با هدف کاربردی و ماهیت توصیفی-تحلیلی می باشد که در راستای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار Amos استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق شامل شهروندان منطقه ۱، ۲ و ۵ تبریز و به عبارتی ساکنان پیرامون برج های آفتاب در ولیعصر (منطقه ۱)، برج های آسمان در ائل گلی (منطقه ۲) و برج های مهر در شهرک رشدیه (منطقه ۵) می باشد که در راستای تعیین حجم نمونه از روش کوکران استفاده شده و حجم نمونه ۳۸۴ نفر تعیین گردیده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که مهمترین پیامدهای کالبدی-محیطی ناشی از بلندمرتبه سازی در کلان شهر تبریز مربوط به مولفه های آلودگی هوا، عملکردها و کاربری های پیرامون و اثرات بصری می باشد. همچنین در بین مولفه های فرعی مهمترین پیامدها مربوط به کاهش ظرفیت پذیری شبکه ی معابر، افزایش آلودگی هوا، تحمیل فشار و بار اضافی به تاسیسات و خدمات شهری و گسیختگی بصری بوده که به ترتیب ارزش مدل ساختاری برای آنها ۹۱/۰، ۸۵/۰، ۷۷/۰ و ۷۱/۰ می باشد.

Keywords:

تراکم شهری , بلندمرتبه سازی , پیامدهای کالبدی-محیطی , کلان شهر تبریز