مروری بر فعالیت سیتوتوکسیک، آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی نانو ذرات بیوسنتز شده توسط سیانوباکتری ها

ویژگی های خاص نانو ذرات مانند نسبت سطح به حجم بالا، اندازه ذرات همگن، پایداری بالا و سهولت تولید، موجب کاربرد فراوان آن ها در حوزه های مختلف داروسازی، دندانپزشکی، پزشکی، زیست شناسی و مهندسی مواد شده است. درواقع وجود بسیاری از باکتری های بیماری زا که خطرات بسیاری را در صنایع مختلف ازجمله تجهیزات پزشکی، دندانپزشکی، تصفیه آب آشامیدنی و فاضلاب ایجاد کرده اند، دلیل دیگری برای استفاده از نانو ذرات در محافظت از سلامت بشر است. در این میان، سنتز سبز نانو ذرات توسط سویه های مختلف سیانوباکتری ها، منجر به تولید نانو ذرات سازگاربامحیط زیست با خواص گوناگون بیولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی منحصربه فرد شده است. سیانوباکتری ها، همچنین دارای انواع ترکیبات زیست فعال مانند رنگدانه ها و آنزیم ها هستند که می توانند به عنوان عوامل احیاکننده و تثبیت کننده در فرایند تولید نانو ذرات، عمل کنند. علاوه بر آن با ترکیبات بیوشیمیایی منحصربه فرد خود که شامل چندین ترکیب فعال زیستی با فعالیت های دارو شناختی اثبات شده هستند و خواص آنتی باکتریال، ضد قارچ، ضد جلبک، ضدسرطان و فتوکاتالیستی بالقوه ای را نیز به همراه دارند. همین خواص باعث شده که سیانوباکتری ها، نه تنها به عنوان منابع طبیعی مفید قابل استفاده شوند، بلکه در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری ها نیز کارایی داشته باشند. اگرچه تاکنون پژوهش های زیادی درزمینه سنتز بیولوژیکی با استفاده از انواع میکروارگانیسم ها انجام شده است، مطالعات کم تری بر استفاده از سیانوباکتری ها در سنتز نانو ذرات متمرکزشده اند. مقاله حاضر به طور جامع، ویژگی ها و کاربردهای تجاری نانو ذرات سنتزشده توسط سیانوباکتری ها، در زمینه های مختلف و همچنین راهبردهای سمیت نانو ذرات در برابر سلول های زنده را موردبررسی قرار می دهد.

Keywords:

Green synthesis of nanoparticles , Cyanobacteria , Bioactive compounds