ساختار زمانی نرخ بهره در چارچوب یک مدل نئوکینزنی

ساختار زمانی نرخ بهره یا منحنی بازده بیان­کننده رابطه بین مدت زمان باقیمانده تا سررسید و بازدهی اسناد خزانه اسلامی می­باشد. اسناد خزانه اسلامی، اسناد با نامی است که دولت به­منظور تسویه بدهی­های مسجل خود با حفظ قدرت خرید، بابت طرح­های تملک دارایی­های سرمایه­ای با قیمت اسمی و سررسید معین به طلبکاران غیردولتی واگذار می­کند و دریافت کنندگان اسناد خزانه می­توانند این اوراق را در بازار ابزارهای مالی نوین مالی فرابورس ایران به فروش برسانند. تفاوت عمده این اسناد با سایر اوراق بهادار، در سررسید آن­ها و پرداخت سود است. این اوراق عموما سررسیدی کمتر از یک­سال دارند. اسناد خزانه اسلامی بدون سود بوده و هیچ­گونه پرداخت میان دوره­ای تحت عنوان سود نخواهند داشت و سرمایه­گذاران از مابه­التفاوت قیمت خرید اوراق و ارزش اسمی دریافتی آن در سررسید، منتفع خواهند شد. دارندگان اوراق، مبلغ اسمی را در سررسید از دولت دریافت می­کنند. با توجه به اینکه خزانه­داری کل کشور تعهد پرداخت مبلغ اسمی این اسناد در سررسید را بر عهده گرفته است  به آنها، اوراق بدون ریسک اطلاق می­شود. در واقع خزانه­داری کل کشور در همه کشورها دارای کمترین ریسک در ایفای تعهدات است و به پشتوانه مالیات دریافتی از جامعه، می­تواند با اطمینان بالا تعهداتش را به موقع پرداخت کند. همچنین اسناد خزانه اسلامی مهم­ترین ابزار بازار پول به منظور اعمال سیاست­های پولی می­باشد و از درجه نقدشوندگی بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر پیرامون ساختار زمانی نرخ بهره ایران در چارچوب یک مدل نئوکینزی طی سالهای ۱۳۹۵:۴-۱۳۷۳:۱ است. در این مطالعه با استفاده از روش خودرگرسیون برداری به بررسی موضوع فوق پرداخته شده است. ابزار تحلیل خود رگرسیون برداری، شامل تابع واکنش آنی و تجزیه واریانس خطای پیش­بینی می­باشد. در این تحقیق به منظور تعیین مقادیر غیر قابل مشاهده نرخ تورم انتظاری و تولید بالقوه از روش فیلتر هادریک- پرسکات استفاده شده است. بر اساس یافته­های پژوهش حاضر، ضریب متغیر تورم انتظاری و تورم باوقفه معنادار می­باشد که نشان دهنده این است که بنگاه­ها در تعیین قیمت خود، هم آینده­نگر و هم، گذشته­نگر هستند، اما ضریب تورم باوقفه بیشتر از ضریب تورم انتظاری است و بیان می­کند که بنگاه­ها در تعیین سطح قیمت جاری خود بیشتر به تورم گذشته توجه دارند. تاثیر تکانه تورمی بر نرخ بهره سه ماهه، نرخ بهره شش ماهه و پاداش ریسک شش ماهه مثبت و معنادار و تاثیر تکانه تولید بر نرخ بهره یک­ساله منفی و بی­معنی می­باشد. همچنین نتایج حاصل از برآورد قاعده تیلور نشان می­دهد که ضریب شکاف تولید و تورم انتظاری مثبت و معنادار و به ترتیب برابر با ۳۲/۰ و ۲۱/۰ می­باشد؛ براساس نتایج این تخمین واکنش مقامات پولی نسبت به شکاف تولید سازگار با قاعده تیلور بوده در حالی که این واکنش نسبت به تورم انتظاری سازگار نیست.

Keywords:

خودرگرسیون برداری , ساختار زمانی نرخ بهره , مدل نئوکینزی , سیاست پولی , پاداش ریسک