فراوانی استفاده از مواد مخدر تزریقی در میان اهداکنندگان مبتلا به هپاتیت C در مناطق مختلف ایران

چکیده سابقه و هدف با توجه به اهمیت روند انتخاب اهداکننده در سلامت خون، این پژوهش با هدف مقایسه فراوانی مصرف تزریقی مواد مخدر (IDU) در اهداکنندگان خون مبتلا به هپاتیت C در مناطق مختلف ایران انجام پذیرفت. مواد و روش ها این مطالعه مقطعی- تحلیلی، روی اهداکنندگان آنتی بادی مثبت از سراسر کشور که از آذر ۱۳۹۵ تا خرداد ۱۳۹۶ برای مشاوره به مراکز انتقال خون سراسر کشور برگشته بودند، اجرا شد. استان های کشور در سه منطقه جغرافیایی تقسیم بندی شدند. وجود IDU و ویژگی های زمینه ای در شرکت کنندگان با استفاده از پرسشنامه، در مناطق جغرافیایی مختلف بررسی شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کای دو، آزمون دقیق فیشر و ANOVA و  نرم افزار آماری STATA  نسخه ۱۳ استفاده شد. یافته ها شرکت کنندگان با توجه به تعدد استان ها، حجم نمونه و بر اساس همجواری در سه منطقه جغرافیایی شامل شمال؛ ۷۶ نفر، غرب- جنوب ۱۰۵ نفر و شرق مرکز ۹۰ نفر با میانگین سنی به ترتیب ۲۷/۸ ± ۷۳/۳۷ سال، ۸۰/۸ ± ۸۳/۳۸ سال و۶۳/۸ ± ۸۶/۳۶ سال و سابقه IDU  به ترتیب ۳۷ (۶۸/۴۸%)، ۴۵ (۸۶/۴۲%) و۴۱ (۵۶/۴۵%) فرد تقسیم شدند. تفاوت معناداری بین مناطق مختلف کشور از نظر فراوانی داوطلبان اهداکننده خون IDU مبتلا به هپاتیت C ، سن، جنس، وضعیت تحصیلی و وضعیت تاهل، مشاهده نشد. نتیجه گیری حدود نیمی از داوطلبان اهداکننده خون مبتلا به هپاتیت  C، دارای سابقه IDU بودند. فراوانی این عامل در مناطق مختلف مشابه بود. با توجه به این که این اهداکنندگان از سد انتخاب اهداکننده گذشته و خون اهدا نموده بودند و در مرحله غربالگری از چرخه اهدا حذف شدند، انجام پژوهش در خصوص ارتقای کیفیت انتخاب اهداکننده، می تواند سلامت خون را بیشتر تضمین نماید.

Keywords:

Blood Donors , Hepatitis C , Blood Safety , Donor Selection , Iran , اهداکنندگان خون , هپاتیتC , سلامت خون , انتخاب اهداکننده , ایران