مقایسه عوامل موثر بر اهدای خون در مراجعین مرکز انتقال خون تهران و مهاباد در سال ۱۳۹۳-۱۳۹۲

چکیده سابقه و هدف با­توجه به نیاز روز­افزون به خون و فرآورده­های آن، نیازمند منابع خون لازم و کافی و اهداکنندگان سالم و مستمر بیشتری هستیم. هدف از انجام این پژوهش، بررسی انگیزه­ها و اثرات جسمی- روانی اهداکنندگان خون و هم چنین مقایسه آن بین تهران و مهاباد با شرایط فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی متفاوت بود. مواد و روش ها این مطالعه مقطعی در زمستان ۱۳۹۲ بر­ روی ۲۵۸ نفر از اهداکنندگان خون در مراکز انتقال­خون تهران (۱۲۳ نفر) و مهاباد(۱۳۵ نفر) صورت گرفت. نمونه­گیری به صورت افراد در دسترس در روزهایی که به صورت تصادفی انتخاب شدند، انجام شد. ابزار جمع­آوری داده­ها فرمی شامل ۴۴ سوال بود. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از آمار توصیفی، آزمون های مقایسه میانگین­ها، کای­دو و نرم­افزار SPSS ویرایش۱۸ استفاده شد. یافته ها در این مطالعه ۲۴۲ مرد(۸/۹۳%) و ۱۶ زن(۲/۶%) شرکت داشتند. بیشترین انگیزه­های اهدای خون نوع دوستی (مهاباد۸۰% و تهران ۹۳%)، اثرات مثبت اهدای خون روی سلامتی(مهاباد ۸۰% و تهران ۶۶%) و اهدای خون جهت بررسی سلامتی(مهاباد ۶۹% و تهران ۵۲%) بود. در بین اثرات کوتاه­ مدت، احساس مفید بودن، هوشیاری، شادابی و آرامش روانی، در بین اثرات بلند مدت، افزایش قدرت­ کاری، بهبود وضعیت جسمانی و کاهش فشار عصبی از فراوانی بیشتری برخوردار بودند. نتیجه گیری مهم ترین انگیزه اهدای خون نوع ­دوستی، اثرات مثبت اهدای خون و اهدای خون جهت بررسی سلامتی بود که دو انگیزه اخیر در مهاباد بیشتر از تهران بود. بیشترین اثرات ذکر شده نیز آرامش روانی، هوشیاری و شادابی و احساس مفید­­­ بودن با فراوانی بیشتر در مهاباد بود.

Keywords:

Key words: Blood Donation , Psychological Side Effects , Motivation , Blood Transfusion , کلمات کلیدی: اهدای خون , عوارض روانی , انگیزه , انتقال خون