کاربرد و ارزشیابی PCR در تشخیص مالاریا در اهداکنندگان خون استان سیستان و بلوچستان

چکید ه   سابقه و هدف   مالاریا پس از هپاتیت ویروسی و ایدز یکی از عوارض شایع ناشی از انتقال خون درمناطق مالاریاخیز است. پیشگیری از مالاریای ناشی از انتقال خون بستگی به غربالگری اهداکنندگان خون وحذف نمونه های آلوده دارد. به منظور غربالگری نمونه های خون از روش های انگل شناسی، سرولوژی ومولکولی استفاده شده است.   مواد و روش ها   مطالعه انجام شده از نوع تحلیلی بود. در این مطالعه از۱۲۰ اهداکننده خون شهرستان ایرانشهر دراستان سیستان وبلوچستان خون گیری به عمل آمد. نمونه ها از نظر آزمایش گسترش های نازک و ضخیم خون محیطی، آزمایش ایمونوفلوئورسانس غیرمستقیم و تکنیک PCR مورد بررسی قرار گرفتند.   یافته ها     ۱   ۳۲۰   ۱   ۲۰ نتایج آزمایش میکروسکوپی گسترش نازک و ضخیم خون محیطی از نظر وجود انگل مالاریا در تمام موارد منفی بود. آزمایش IFA با استفاده از آنتی ژن پلاسمودیوم ویواکس در ۳۸ نفر و با آنتی ژن پلاسمودیوم فالسیپاروم در ۶ نفر از اهداکنندگان، عیار ± تا آنتی بادی را نشان داد (۱۷ نفر از گروه اول و ۴ نفر از گروه دوم، سابقه ابتلا به مالاریا در گذشته داشتند). آزمایش PCR با استفاده از روش سیلیکا در تخلیص DNA و آغازگرهای اختصاصی پلاسمودیوم های ویواکس و فالسیپاروم و میزان حساسیت ۲ تا۳ انگل در هر میکرولیتر خون برای همه افراد مورد مطالعه نتیجه منفی داشت .   نتیجه گیری   طبق گزارش های موجود، آزمایش میکروسکوپی گسترش های خون، علی رغم سادگی و ارزان بودن، پرزحمت و وقت گیر است و برای شناسایی و یافتن مقادیر کم انگل در اهداکنندگان بی علامت خون و غربالگری گروه بزرگی ازاین افراد، روشی غیرحساس می باشد ، آزمایش IFA نیز حضور واقعی عفونت را همیشه نشان نمی دهد . ثابت شده است که روش های مولکولی و از جمله PCR حساس تر و اختصاصی تر از آزمایش های قراردادی میکروسکوپی بوده و مزیت بزرگ آن ها قابلیت شناسایی عفونت در بیماران با میزان پایین انگل می باشد. در این بررسی شاید به علت کم بودن تعداد افراد تحت مطالعه و یا محدود بودن طول دوره بررسی با روش PCR ، مورد مثبتی مشاهده نشده و یا احتمال دارد، میزان انگل در افراد بررسی شده از۲ تا۳ انگل درهر میکرولیتر خون کم تربوده باشد.   کلمات کلیدی: مالاریا، انتقال خون، PCR ، IFA ، اهداکنندگان چکیدهسابقه و هدف مالاریا پس از هپاتیت ویروسی و ایدز یکی از عوارض شایع ناشی از انتقال خون درمناطق مالاریاخیز است. پیشگیری از مالاریای ناشی از انتقال خون بستگی به غربالگری اهداکنندگان خون وحذف نمونه های آلوده دارد. به منظور غربالگری نمونه های خون از روش های انگل شناسی، سرولوژی ومولکولی استفاده شده است. مواد و روش هامطالعه انجام شده از نوع تحلیلی بود. در این مطالعه از۱۲۰ اهداکننده خون شهرستان ایرانشهر دراستان سیستان وبلوچستان خون گیری به عمل آمد. نمونه ها از نظر آزمایش گسترش های نازک و ضخیم خون محیطی، آزمایش ایمونوفلوئورسانس غیرمستقیم و تکنیک PCR مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها     ۱۳۲۰۱۲۰نتایج آزمایش میکروسکوپی گسترش نازک و ضخیم خون محیطی از نظر وجود انگل مالاریا در تمام موارد منفی بود. آزمایش IFA با استفاده از آنتی ژن پلاسمودیوم ویواکس در ۳۸ نفر و با آنتی ژن پلاسمودیوم فالسیپاروم در ۶ نفر از اهداکنندگان، عیار       ± تا        آنتی بادی را نشان داد (۱۷ نفر از گروه اول و ۴ نفر از گروه دوم، سابقه ابتلا به مالاریا در گذشته داشتند). آزمایش PCR با استفاده از روش سیلیکا در تخلیص DNA و آغازگرهای اختصاصی پلاسمودیوم های ویواکس و فالسیپاروم و میزان حساسیت ۲ تا۳ انگل در هر میکرولیتر خون برای همه افراد مورد مطالعه نتیجه منفی داشت.نتیجه گیری طبق گزارش های موجود، آزمایش میکروسکوپی گسترش های خون، علی رغم سادگی و ارزان بودن، پرزحمت و وقت گیر است و برای شناسایی و یافتن مقادیر کم انگل در اهداکنندگان بی علامت خون و غربالگری گروه بزرگی ازاین افراد، روشی غیرحساس می باشد، آزمایش IFA نیز حضور واقعی عفونت را همیشه نشان نمی دهد. ثابت شده است که روش های مولکولی و از جمله PCR حساس تر و اختصاصی تر از آزمایش های قراردادی میکروسکوپی بوده و مزیت بزرگ آن ها قابلیت شناسایی عفونت در بیماران با میزان پایین انگل می باشد. در این بررسی شاید به علت کم بودن تعداد افراد تحت مطالعه و یا محدود بودن طول دوره بررسی با روش PCR، مورد مثبتی مشاهده نشده و یا احتمال دارد، میزان انگل در افراد بررسی شده از۲ تا۳ انگل درهر میکرولیتر خون کم تربوده باشد.کلمات کلیدی:  مالاریا، انتقال خون، PCR، IFA، اهداکنندگان

Keywords:

Malaria , Blood transfusion , PCR , IFA , Blood donors , مالاریا , انتقال خون , PCR , IFA , اهداکنندگان