ارتباط میزان هموسیستئین خون و احتمال ابتلا به بیماری های ترومبوز عروقی

چکید ه   سابقه و هدف   ترومبوزهای عروقی به عنوان یکی از بزرگ ترین عوامل مرگ و میر در دنیا مطرح هستند. یکی از علل مهم آتروترومبوز، هموسیستئینمی می باشد که با تغییر در مورفولوژی عروق، کاهش و یا از دست دادن عملکرد آنتی ترومبوتیک آندوتلیال عروق، سبب فعال شدن مسیر انعقاد خون و مهار فیبرینولیز می گردد و تمامی این عوامل می توانند در ایجاد آتروترومبوز نقش داشته باشند. در این طرح سعی شده است با اندازه گیری میزان هموسیستئین خون در بیماران ایرانی مبتلا به ترومبوز عروقی در مقایسه با گروه شاهد(افراد بدون علامت و فاقد سابقه فامیلی آتروترومبوز) نقش این آمینواسید در ابتلا به ترومبوز بررسی گردد.   مواد وروش ها   تحقیق به روش مورد شاهدی( case-control ) انجام گرفت. در این تحقیق ۱۰۰ نفر بیمار مبتلا به ترومبوز عروقی به عنوان گروه مورد و ۶۸ نفر به عنوان گروه کنترل انتخاب گردیدند. سپس از گروه بیمار و کنترل با شرایط ناشتا نمونه خون در لوله های حاوی ضد انعقاد EDTA گرفته شد که جهت اندازه گیری هموسیستئین پلاسما به روش الایزا با استفاده از کیت IBL به آزمایشگاه انتقال یافت. هم چنین پرسشنامه ای در رابطه با بعضی متغیرهای زمینه ای(سن، جنس، دفعات ترومبوز، محل ترومبوز و ...) با رضایت خود بیماران تکمیل گردید. سپس داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS نگارش ۱۱ وارد رایانه شد و افراد دو گروه از نظر متغیرهای زمینه ای به کمک آزمون های t-test و Chi-square مقایسه گردیدند، odds ratio تعیین و فاصله اطمینان با احتمال ۹۵% در جامعه برآورد گردید.   یافته ها   بر طبق نتایج به دست آمده، میانگین هموسیستئین در گروه مورد ۴/۱۸ ± ۸۵/۲۳ میکرومول در لیتر و در گروه کنترل ۴/۳ ± ۴۸/۱۱ میکرومول در لیتر بود که این اختلاف در میزان هموسیستئین بین دو گروه از نظر آماری معنی دار بود. افزایش چشمگیری در میزان هموسیستئین در گروه ترومبوتیک نسبت به گروه شاهد دیده شد. بر طبق همین نتایج ۴۸ نفر(۴۸%) از بیماران ترومبوتیک با هیپرهموسیستئینمی همراه بودند و این در صورتی است که فقط ۱۲ نفر(۶/۱۷%) از افرادی که در گروه کنترل بودند هیپرهموسیستئینمی داشتند. طبق نتایج به دست آمده همبستگی متوسطی بین متغیر سن و افزایش میزان هموسیستئین وجود داشت.   نتیجه گیری   میزان ۷۲/۲= odds ratio نشان دهنده این است که هموسیستئین می تواند به عنوان یک عامل خطر برای ابتلا به ترومبوز مطرح باشد. به همین دلیل به نظر می رسد اندازه گیری میزان هموسیستئین در بیمارانی که سابقه آترواسکلروز، ترومبوز یا بیماری های عروقی را داشته و یا در خانواده درجه یک خود یکی از این بیماری ها را داشته اند امری ضروری می باشد. هم چنین کاهش هموسیستئین با مصرف مکمل های فولات، B۱۲ و B۶ می تواند در جهت پیشگیری از ترومبوز در افراد با ریسک بالا و هم چنین در جهت بهبود وضعیت بیماری امری مهم و ضروری تلقی شود.   کلمات کلیدی : هموسیستئین، ترومبوز وریدی، عامل خطر

Keywords:

Homocysteine , Venous thrombosis , Risk factor , هموسیستئین , ترومبوز وریدی , عامل خطر