بررسی پروفیل اسیدهای چرب و برخی خصوصیات شیمیایی دورگ های آفتابگردان تحت تاثیر تنش کمبود آب

چکیده به منظور ارزیابی پروفیل اسیدهای چرب و برخی خصوصیات شیمیایی دورگ های آفتابگردان تحت تاثیر تش کمبود آب، آزمایشی روی چهار دورگ آفتابگردان در سه رژیم آبیاری (آبیاری پس از ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میلیمتر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر)، بصورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در پردیس ابوریحان دانشگاه تهران اجرا گردید. نتایج این آزمایش نشان داد، افزایش تنش کمبود آب باعث کاهش میزان روغن دانه و افزایش پروتئین دانه می شود، به طوری که بیشترین میزان روغن و پروتئین دانه به ترتیب در شرایط آبیاری مطلوب و تنش متوسط کمبود آب به دست آمد. همچنین به ترتیب دورگ های آذرگل و هایسان ۲۵ بیشترین میزان روغن و پروتئین دانه را به خود اختصاص دادند. بررسی پروفیل اسیدهای چرب دانه در دورگ های آفتابگردان نشان داد بیشترین میزان اسیدهای چرب پالمتیک اسید (۱۶/۶) و استئاریک اسید (۱۶/۴) در شرایط کمبود شدید آب، اولئیک اسید (۲۵/۴۰) و لینولئیک اسید (۰۰/۵۱) در شرایط کمبود آب متوسط بدست آمد. مقایسه بین دورگ های آفتابگردان نشان داد حداکثر مقدار اسیدهای چرب پالمتیک اسید، استئاریک اسید، اولئیک اسید و لینولئیک اسید بترتیب برای دورگ های آلستار (۰۰/۷)، هایسان ۳۳ (۲۰/۴)، هایسان ۳۳ (۷۷/۴۲) و آلستار (۶۶/۵۲)  بدست آمد. همچنین در شرایط آبیاری مناسب، کمبود متوسط آب و شرایط کم آبی شدید دورگ هایسان ۳۳ موفق شد حداکثر میزان اولئیک اسید را به خود اختصاص دهد. به طور کلی بر اساس بررسی های انجام شده در شرایط آبیاری مناسب و کمبود آب متوسط دورگ آلستار و در شرایط تنش کمبود آب شدید دورگ هایسان ۲۵ حائز بالاترین میزان لینولئیک اسید بودند.

Keywords:

Sunflower seed , Fatty acid compositions , Chemical characteristics , water deficit stress , کلید واژگان: دانه آفتابگردان , پروفیل اسید های چرب , خصوصیات شیمیایی , تنش کمبود آب