بهینه سازی تولید میکروبی اسیدهای چرب ضروری تولید شده توسط موکور روکسی با استفاده از پسماندهای روغنی

چکیده اسید های چرب ضروری شامل خانواده امگا (۳و ۶) به وسیله انسان سنتز نمی شوند، بنابر این ضروری اند تا از طریق منابع غذایی تامین ­شوند. این نوع اسید های چرب، پیش ساز انواع پروستاگلاندین ها و لوکوترین هامی­باشند و نقش مهمی در درمان انواع بیماری ها ایفا می کنند. گاما لینولنیک اسید (GLA) از مهمترین اسید های چرب امگا ۶است که در درمان بسیاری از بیماری­های قلبی و عروقی و سرطان مورد استفاده قرار می­گیرد. سویه های قارچی مخصوصا زیگومایست­ها از بهترین تولید کنندگان لیپیدهای با ارزش حاوی اسیدهای چرب ضروری به شمار می­روند. هدف از انجام این پژوهش آزمایشگاهی، استفاده از پسماندهای روغنی به عنوان یک منبع ارزان قیمت و قابل تجدید در تولید اسیدهای چرب ضروری توسط سویه زیگومایست موکور روکسیDSM۱۱۹۴ بود. ۵ پسماند روغنی مواد غذایی مورد ارزیابی قرار گرفت و میزان تولید لیپید، وزن خشک بیومس ، اسیدهای چرب ضروریGLA، لینولئات از انواع امگا۶ وآلفالینولنات از انواع امگا۳ بررسی شد. از آنجا که میزان تولید GLAتوسظ این قارچ قابل توجه بود با استفاده از روش طرح آزمایشات به روش عاملی جزیی۲/۱ و سپس پاسخ سطح بهینه سازی تولید آن صورت گرفت. عصاره مخمر، سولفات آمونیوم و غلظت منبع کربن، از مهمترین فاکتورهای موثر در تولید GLA بود که تداخل این عوامل نیز با استفاده از روش طرح مرکب مرکزی(CCD) به روش پاسخ سطح (RSM)  ارزیابی شد. نتایج نشان داد بهترین شرایط تولید لیپید و اسیدهای چرب ضروری در زمان ۷۲ ساعت و دمای ۲۸ درجه در پسماند روغنی به دست آمده از رستوران (R۱) صورت گرفت و میزان GLA بااعمال شرایط بهینه از۵۶.۴ به۲۳/۸۲ میلی گرم بر لیتر افزایش یافت. در ضمن منبع کربن و منابع نیتروژن مورد استفاده اثر متقابل معناداری در سطح ۵ درصد داشتند در حالی­که دو منبع عصاره مخمر و سولفات آمونیوم نسبت به هم اثر تداخلی نشان ندادند.

Keywords:

Essential fatty acids , Oil waste , Mucor rouxii , Gamma linolenic acid , کلید واژگان: اسیدهای چرب ضروری , پسماند روغنی , موکور روکسی , گامالینولنیک اسید