اثر شش اسانس گیاهی بر کپک خاکستری توت فرنگی

بیک زاده ن، افضلی ح (۱۳۹۸) اثر شش اسانس گیاهی بر کپک خاکستری توت فرنگی.  دانش بیماری شناسی گیاهی ۹(۱): ۱۴۰-۱۲۹.                             DOI: ۱۰.۲۹۸۲/PPS.۹.۱.۱۲۹.   مقدمه: کپک خاکستری که عامل آن Botrytis cinerea است، مهم ترین بیماری پس از برداشت میوه توت فرنگی است. استفاده از قارچ کش های شیمیایی میتواند تاثیر سویی بر سلامت مصرف کنندگان داشته باشد، بنابراین کاربرد اسانس های گیاهی برای مدیریت بیماری مورد توجه قرار گرفته است. اثر شش اسانس گیاهی بر بیمارگر و آلودگی میوه ­های توت فرنگی در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند، تا اسانس­ مناسب برای مبارزه با بیماری شناسایی شود. مواد و روش ها: بیمارگر از میوه های توت فرنگی آلوده در شمال شرق ایران، جداسازی و شناسایی شد. اثر بازدارندگی غلظتهای مختلف اسانس های نعناع فلفلی، مرزه، زیره سیاه، زیره سبز، اکالیپتوس و آویشن از رشد میسیلیوم و جوانه­زنی هاگ بیمارگر به روش مخلوط کردن آنها با محیط کشت آزمایش شدند. سپس تاثیر این اسانس­ها در فازهای مایع و بخار، بر میزان آلودگی میوه های توت فرنگی آزمایش شدند. داده های این آزمایش­ها بعد از نرمالسازی با نرم افزار MSTAT-C، تجزیه واریانس شده و میانگین ها با  آزمون دانکن مقایسه شدند. یافته ها: اسانس­های زیره سیاه و اکالیپتوس بیشترین تاثیر در بازدارندگی از رشد میسیلیوم بیمارگر داشتند. اسانس های زیره سیاه، زیره سبز، مرزه،  آویشن و نعناع فلفلی بیشترین تاثیر در بازدارندگی از جوانه زنی هاگ بیمارگر داشتند اسانس های زیره سیاه، زیره سبز، مرزه، آویشن و نعناع فلفلی در فاز بخار،  اسانس­های زیره سیاه و اکالیپتوس در فاز مایع، بیشتر از آلودگی میوه جلوگیری کردند. نتیجه گیری: یافته­های این پژوهش نشان ­داد که همه این اسانس­ها به طور معنی­ داری میتوانند از رشد میسلیوم و جوانه­ زنی هاگ بیمارگر و آلودگی میوه ­های توت فرنگی جلوگیری کنند، ولی تاثیر اسانس زیره سیاه در بیشتر موارد بهتر از سایرین است. بنابراین از آن می توان به عنوان جایگزین قارچ کش ها روی میوه توت فرنگی استفاده کرد.

اثر شش اسانس گیاهی بر کپک خاکستری توت فرنگی Keywords:

Inhibition , Plant essential oil , Caraway , Eucalyptus , Botrytis , بازدارندگی , اسانس گیاهی , زیره سیاه , اکالیپتوس , Botrytis