سنتزپژوهی مطالعات بین رشته ای ادبیات کودک از منظر نظریه مخاطب محوری

هدف این پژوهش تعیین میزان توجه به مخاطب کودک در مطالعات بین رشته ای حوزه ادبیات کودک و پیشنهاد معیارهایی برای پژوهش های آینده است. به منظور نیل به این هدف، جایگاه مخاطب در اجزای ساختاری پژوهش، یعنی هدف، مولفه ها، روش و نمونه، توصیف و تحلیل شده است. با استفاده از روش سنتزپژوهی، ۳۸ گزارش پژوهش بین رشته ای، شامل مقالات علمی پژوهشی و پایان نامه ها و رساله های کارشناسی ارشد و دکتری که با ملاک های ورود به پژوهش هماهنگ بودند، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند؛ سپس اجزای ساختاری این پژوهش ها استخراج و در جداول توصیفی ثبت و تحلیل شدند. یافته های این پژوهش عبارت اند از: ۱. سه هدف عمده در این پژوهش ها مورد نظر بوده است: بسامد، بازنمایی و مقایسه مولفه ها. مولفه های بررسی شده نیز در سه حوزه دانش روان شناسی و علوم تربیتی، جامعه شناسی و فرهنگ، و اخلاق و دین قرار می گیرند. ۲. تعداد مولفه های مربوط به حوزه روان شناسی و علوم تربیتی بیشتر از دو حوزه دیگر است. ۳. روش پژوهش همه مطالعات تحلیل محتوا است. ۴. نمونه همه آن ها نیز آثار ادبیات کودک است که با توجه به معیارهای سال انتشار و گروه سنی، نام نویسنده یا اثر خاص، نوع داستان، موضوع خاص و آثار برگزیده تعیین شده اند و در این میان، معیار سال انتشار و گروه سنی بیشترین کاربرد را داشته است. درمجموع نتایج تحلیل این یافته ها براساس معیار توجه به مخاطب، حاکی از توجه اندک به مخاطب کودک در پژوهش های بین رشته ای ادبیات کودک است که برای تقویت این جایگاه، پیشنهاد هایی در هر چهار عنصر پژوهشی ارائه شده است.

Keywords:

child-audience interdisciplinary studies children’s literature synthesis research , مخاطب محوری , مطالعات بین رشته ای , ادبیات کودک , سنتزپژوهی