تولید نهال از ارقام هیبرید طبیعی صنوبر و استفاده از آنها در برنامه جامع زراعت چوب

نیاز فراوان به چوب و محدودیت در بازده تولید چوب جنگل­ها، سبب توجه به گونه­های تند رشد صنوبر شده ­است. درختان جنس صنوبر به ­دلیل دوپایه بودن، قابلیت آمیزش و دورگه شدن دارند که در اغلب موارد تولید چوب آنها از والدین خودش بیشتر است که بنام پدیده هتروزیس شناخته شده­اند. از مهم­ترین خصوصیات این هیبریدها علاوه بر رشد سریع و تنه صاف و سیلندریک، برخورداری از نرمش اکولوژیک و مقاومت چشمگیر در مقابل آفات و امراض می­باشند. از این­رو به­منظور انتخاب ارقام دورگه برتر صنوبر، چهار سال پیاپی از پایه های قوی و نخبه نهال­های یک ساله صنوبر که در حاشیه رودخانه سفیدرود آستانه اشرفیه روییده و دارای رشد طولی و قطری بیشتری نسبت به دیگران بودند قلمه تهیه شد. آنها در نهالستانی که به همین منظور آماده شده بود، کاشته شدند. همچنین بذور رسیده از پایه مادری پایه P.d.۶۹/۵۵ جمع­آوری شد و پس از رویاندن، به شاسی گلخانه منتقل و سپس در عرصه کاشته شدند. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از تجزیه واریانس برای متغیرها و مقایسه میانگین متغیرها به روش آزمون LSD با استفاده از نرم­افزار SAS انجام شد. نتایج این پژوهش معرفی ۱۳ پایه هیبرید طبیعی با دو منشا قلمه (تهیه شده از حاشیه رودخانه سفیدرود) و بذر (بذوری که از پایه دلتوئیدس جمع­آوری و کاشته شدند) بوده است. پایه­های منتخب در مقایسه با رشد پایه شاهد P.d.۶۹/۵۵ دارای شاخصه­های برتر بوده­اند، انتخاب شدند. پایه­های هیبرید دارای رشد قطری برتر: P.x.۸۷.۱.S, P.x.۸۹.۳.C, P.x.۸۸.۴.C, P.x.۸۸.۵.C و رشد ارتفاعی برتر نیز P.x.۸۸.۱.S, P.x.۸۹.۳.C بوده­اند.

Keywords:

انتخاب , زراعت چوب , صنوبر , هیبرید طبیعی