ارائه مدل ترکیبی برای شناسایی چالش های موثر بر پیاده سازی نظام تامین اجتماعی چندلایه

کاهش نابرابری اجتماعی، ارتقای رفاه و توسعه ملی، جلوگیری از نهادینهشدن فقر، پیری جمعیتی و اشکالات نظام بیمه و بازنشستگی سنتی از دلایل پیادهسازی نظام تامین اجتماعی چندلایه است. هدف این تحقیق شناسایی و رتبه بندی چالشهای موثر بر پیاده سازی نظام تامین اجتماعی چندلایه است. تحقیقات در این حوزه (به خصوص پژوهش های فارسی) علیرغم اهمیت و پوشش اقشار مختلف و درگیربودن نهادهای ۱۸ گانه مرتبط با موضوع رفاه و تامین اجتماعی، از حیث تعداد بسیار اندک هستند. در اکثر پژوهش ها در زمینه نظام تامین اجتماعی چندلایه به صورت روشمند به موضوع پرداخته نشده و مواردی از پژوهشها که روش دارند، تکنیک ها و ابزار های آمار توصیفی را مبنا قرار داده اند. پس از مطالعه پیشینه تحقیق و به کارگیری نظرات خبرگان، پنج شاخص اصلی و پانزده زیرشاخص موثر در پیاده سازی این نظام شناسایی شد. سپس با درخواست از بیش از ۱۰۰ نفر از محققان و پژوهشگران سازمانها و نهادهای مرتبط با حوزه نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی و اساتید فعال دانشگاه در این بخش و همچنین چند تن از نویسندگان مجلات حوزه رفاه و سیاست گذاری عمومی که به روش نمونه گیری هدفمند قضاوتی انتخاب شده بودند، پرسشنامه دیمتل، به منظور بررسی میزان تاثیرات متقابل هر یک از آنها بر روی یکدیگر و همچنین بررسی تاثیر هر عامل بر روی شبکه عوامل، میان محققان فوق، توزیع و جمع آوری گردید. آنگاه با استفاده از تکنیک دیمتل، داده ها آنالیز شد. تکنیک دیمتل عوامل موثر بر پیاده سازی نظام چندلایه را به دو دسته اثرگذار و اثرپذیر تقسیم نمود. در ادامه با به کارگیری روش تحلیل شبکه ای (ای ان پی)، اوزان مرتبط با هر یک از این شاخص ها تعیین گردید. نتایج رتبهبندی بیانگر آن است که مهم ترین و اثرگذارترین شاخص، «شاخص نظام بازنشستگی» و متغیر «ازبین رفتن تعادل منابع و مصارف صندوق های بازنشستگی» به عنوان مهم ترین زیر شاخص است.

Keywords:

تحلیل داده ها , تکنیک های بهینه سازی , تامین اجتماعی چندلایه