بررسی تاثیر ماساژ نقاط فشاری بر کیفیت خواب سالمندان

هدف: سالمندان اغلب از اختلال خواب رنج می برند و طب فشاری سنتی چینی یکی از تکنیکهای غیر تهاجمی است که از طریق ماساژ نقاط فشاری سبب تعادل انرژی در بدن و ارتقاء راحتی و سلامتی می شود. هدف این مطالعه بررسی تاثیر ماساژ نقاط فشاری بر کیفیت خواب سالمندان دارای اختلال خواب است. روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی که به صورت کارآزمایی بالینی یک سوکور انجام گرفت، از پرسشنامه شاخص کیفیت خواب پیتزبرگ (PSQI) جهت غربال و انتخاب نمونه های دچار مشکل خواب استفاده شد. نمونه ها به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب و به روش تصادفی تعادلی در سه گروه نقاط حقیقی طب فشاری، گروه نقاط غیر حقیقی و گروه کنترل قرار گرفتند. درهرسه گروه تعداد نمونه ها ۳۰ نفر و به نسبت مساوی از هر دو جنس بودند. ماساژ نقاط مورد نظر در گروه نقاط حقیقی طب فشاری و گروه نقاط غیر حقیقی به طور یکسان ۱۵ دقیقه، سه روز در هفته و به مدت چهار هفته و در مورد گروه کنترل تنها ارتباط کلامی صورت گرفت. در پایان مداخله ۷۷ نفر از نمونه ها پرسشنامه را تکمیل نمودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای تحلیل واریانس، تحلیل کوواریانس، تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر وکروسکال والیس استفاده گردید. یافته ها: بر اساس نتایج تحلیل داده ها، بعد از مداخله اختلاف عمده ای در نمرات مقیاس های فرعی کیفیت خواب ذهنی (P=۰/۰۲۵)، مدت زمان خواب واقعی (P=۰/۰۱۲)، کفایت خواب (P=۰/۰۲۲)، اختلالات خواب (P=۰/۰۲۵)، عملکرد روزانه (P=۰/۰۳۳)، خواب نهفته (P<۰/۰۰۱) و میانگین نمره کل شاخص کیفیت خواب پیتز برگ (P<۰/۰۰۱) بین سه گروه نقاط حقیقی طب فشاری، گروه نقاط غیر حقیقی و گروه کنترل وجود داشت. در ادامه آزمون تعقیبی اختلاف عمده ای را از نظر مقیاسهای فرعی و نمره کل شاخص کیفیت خواب پیتزبرگ بین گروه نقاط حقیقی و گروه کنترل نشان داد (P<۰/۰۵). درحالی که بین گروه نقاط حقیقی و گروه نقاط غیر حقیقی تنها از نظر خواب نهفته (P=۰/۰۰۶) و نمره کل شاخص کیفیت خواب پیتز برگ (P=۰/۰۲۱) اختلاف معنی دار وجود داشت. داده های حاصل از برگه ثبت روزانه خواب بهبود معنی دار کیفیت خواب و کاهش تعداد بیداری شبانه را طی مداخله نشان داد (P<۰/۰۰۱). نتیجه گیری: این مطالعه تاثیر طب فشاری بر بهبود کیفیت خواب سالمندان را مورد تایید قرار داده و طب فشاری سنتی چینی را به عنوان یک روش درمان غیر دارویی برای سالمندان دچار اختلال خواب پیشنهاد می نماید.

Keywords:

Acupressure , Geriatric , Sleep disturbances , Massage , طب فشاری , سالمندی , اختلالات خواب , ماساژ