طرح تحول نظام سلامت و آموزش پزشکی؛ لزوم ارائه پیوست آموزشی

با توجه به ابلاغ سیاست های کلی سلامت از جانب مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و توجه ویژه رییس جمهور محترم، طرح تحول نظام سلامت از ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۳۹۳ با هشت بسته خدمتی سلامت شامل: ۱) برنامه کاهش میزان پرداختی بیماران بستری در بیمارستان های وابسته به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ۲) برنامه حمایت از ماندگاری پزشکان در بیمارستان های مناطق محروم ۳) برنامه حضور پزشکان متخصص مقیم در بیمارستان های وابسته به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ۴) ارتقای کیفیت خدمات ویزیت در بیمارستان های وابسته به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ۵) برنامه ارتقای کیفیت هتلینگ در بیمارستان های وابسته به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ۶) برنامه ترویج زایمان طبیعی ۷) نظارت بر حسن اجرای برنامه های تحول سلامت ۸) تعرفه گذاری خدمات سلامت جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۹۳به طور رسمی در کشور و کلیه دانشگاه های علوم پزشکی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با هدف اولیه تکمیل حلقه حفاظتی مردم در مقابل هزینه های سلامت شروع به فعالیت کرد (۱) اجرا این طرح با افزایش رضایتمندی از نظام سلامت در بین تمامی اقشار جامعه همراه بوده (۲) که البته علاوه بر آن سایر اجزا نظام سلامت همچون حوزه بهداشت و آموزش پزشکی نیز متاثر شده اند (۳) از سال ۱۳۶۴ با ادغام آموزش پزشکی در فرایند درمان و تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شاهد پیشرفت شگرف در هر سه حیطه بوده ایم ماحصل این ادغام استفاده از نیروی هیات علمی متخصص در هم در ابعاد درمانی و هم در ابعاد آموزشی بوده که در نتیجه آن توزیع عادلانه تر نیروی انسانی و تجهیزات پزشکی در سراسر کشور به ویژه نقاط کمتر برخوردار حاصل شده است البته این موضوع خالی اشکال نبوده و مواردی همچون درگیری بیش از حد اعضا هیات علمی در فرایند درمان و غفلت از آموزش پزشکی و همچنین متاثر شدن برنامه های آموزشی از سیاست گذاری در بخش درمان (به ویژه هنگامی که بدون در نظر گرفتن جنبه های آموزشی آن اجرا گردند) از مهم ترین این موارد می باشند همانگونه که در ابتدا بحث و همچنین در تارنما اطلاع رسانی این طرح عنوان شده است در طرح اولیه وزارت بهداشت در خصوص تاثیرات اجرا این طرح بر فرایندهای آموزشی نکته مشخصی ذکر نشده است هرچند که با هوشمندی معاونت آموزشی وزارت مطبوع در برخی از حیطه ها همچون حضور پزشکان متخصص مقیم در بیمارستان ها، ارتقای کیفیت خدمات ویزیت و یا ارتقا سطح تجهیزات پزشکی بخش هایی از توجه به حیطه آموزش آموزش در این طرح دیده می شود ولی به نظر می رسد که در ابتدا به طور مشخص هیچ گونه برنامه واضحی در این خصوص وجود نداشته است سیستم آموزشی پزشکی از سال های قبل با مشکلاتی مواجه بوده است که نیازمند به اصلاحات مشخصی می باشد که از آن جمله میتوان به قدیمی بودن سیستم آموزشی کشور، درمان محور بودن بیمارستان ها به جای آموزش محوری، عدم وجود هیات علمی کافی در بسیاری از شهرهای دارای دانشگاه های علوم پزشکی، عدم وجود یک برنامه مدون کشوری مشخص جهت آموزش در سراسر و همچنین عدم تطابق آموزش ارائه شده با نیازهای روز بهداشتی کشور را اشاره کرد از طرفی دیگر با شروع طرح تحول بار کاری حوزه درمانی در بیمارستان ها به طور قابل ملاحظه افزایش پیدا کرده که این موضوع به شکل غیرمستقیم کار آموزشی بیمارستان ها (با توجه به درگیری هرچه بیشتر اعضا هئیت علمی در این حیطه) را تحت تاثیر قرار داده است لذا در ابتدا اجرا طرح با مراجعه حجم بالایی از بیماران جهت استفاده از تسهیلات این طرح مواجه شده که این مهم بی شک سطح کیفی آموزش پزشکی را در تمامی ابعاد متاثر کرده است این نامه نه صرفا با هدف متاثر سازی طرح تحول نظام سلامت بلکه با رویکردی پیشنهادی و جامع در خصوص تمامی مسائل مرتبط با حوزه درمان به تحریر درآمده است با توجه به رسالت و وظیفه وزارت بهداشت، درمان و آموزش در خصوص سیاست گذاری در هر سه حیطه (به صورت توام) محققین پیشنهاد می نمایند که از این پس در تمامی طرح های پیشنهادی این وزارت به خصوص در حوزه درمان، ضمیمه و یا پیوست آموزشی در خصوص تاثیرات و برهم کنش حیطه درمان و آموزش بر یکدیگر ارائه شده و علاوه بر نظرات کاشناسان حیطه درمان، نظرات کارشناسان حیطه آموزش پزشکی نیز در نوشتار آن دخیل گردد