امکان سنجی گستراندن قاعده تسامح در ادله سنن به روایات فضائل و مصائب اهل بیت(ع)

یکی از راهکارهای بهره بردن از اخبار ضعیف اصطلاحی، به ­کارگیری قاعده ای است که به «تسامح در ادله سنن» نام بردار شده است. ازآنجاکه درباره شمول دامنه این قاعده به اخبار ضعیف دربردارنده موضوعاتی چون فتوای مجتهد، فضائل سور و فضائل و مناقب اهل­بیت(ع)، رویکرد یکسانی در میان اندیشوران شیعی وجود ندارد، بررسی جواز بهره گیری از این قاعده در موارد پیش گفته و واکاوی ادله آن بایسته می نماید. پژوهش حاضر به روش توصیفی ­­ تحلیلی و با بهره ­گیری از منابع کتابخانه ای در پی امکان سنجی جواز گستراندن قاعده تسامح به اخبار ضعیف دربردارنده فضائل، مناقب یا مصائب اهل بیت(ع) است. برای دستیابی به این هدف، در گام نخست، دلایلی که این شمول را قابل قبول می سازد، به شکل زیر تبیین شده است: عموم آیه تعاون، اطلاق اخبار من بلغ، عموم روایات فضائل گریاندن، حکم عقل بر نیکو بودن نقل فضائل و سیره اصحاب امامیه بر نقل این اخبار. بنابر تحلیل های پژوهش حاضر، همه ادله یادشده به ناراستی هایی دچار هستند. در دومین گام، نظریه برگزیده براساس معتبر بودن طرق دست یافتن به حدیث، کذب مخبر و قول به غیرعلم سامان یافته است. دستاورد پژوهش نیز این است که با بهره گیری از قاعده تسامح نمی توان راهکاری مناسب برای بهره برداری از اخبار ضعیف شامل فضائل و مصائب اهل­بیت(ع) بنیان نهاد.

Keywords:

تسامح در ادله سنن , فضائل اهل بیت(ع) , اخبار ضعیف , کذب خبری , کذب مخبر