بررسی تغییرات عملکرد دانه و اجزای آن و قابلیت نخود سیاه (Cicer arietinum L.) در سرکوب علف های هرز در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی

این آزمایش در سال زراعی ۹۳-۱۳۹۲ در دانشگاه ارومیه به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل دیم (I۱) و یکبار آبیاری تکمیلی (I۲) به عنوان کرت اصلی و الگوهای مختلف کاشت با ۱۰ سطح شامل T۱= کرت بدون کاشت نخود تحت آبیاری معمولی-هر ۱۰ روز یکبار، T۲=کرت بدون کاشت نخود، T۳= کاشت نخود بدون ردیف خالی همراه با وجین دستی علف های هرز، T۴=کاشت نخود بدون ردیف خالی و بدون وجین علف هرز، T۵=کاشت یک ردیف نخود و یک ردیف خالی، T۶، T۷  و  T۸= کاشت دو ردیف نخود و دو، سه و چهار ردیف خالی، T۹= کاشت سه ردیف نخود و دو ردیف خالی، T۱۰= کاشت چهار ردیف نخود و دو ردیف خالی به عنوان کرت فرعی بودند. نتایج نشان داد کاشت نخود بدون ردیف خالی بدون وجین (T۳) تحت شرایط دیم ماده خشک توق، سلمه تره و ترب وحشی را به ترتیب ۱۷/۹۲، ۱۸/۹۲ و ۳۳/۹۰ درصد در مقایسه با شرایط آبیاری تکمیلی کاهش داد. در کرت بدون نخود (T۲)، اعمال آبیاری سبب افزایش ۴۱ درصدی بیوماس کل علف های هرز نسبت به شرایط دیم شد. بیشترین مقادیر اجزای عملکرد نخود در شرایط آبیاری تکمیلی مشاهده شد که منجر به افزایش ۴۰ و ۳۷ درصدی عملکرد دانه و بیولوژیک نسبت به شرایط دیم گردید. در مقایسه تیمارهای T۳ و T۴ نتایج نشان داد که وجود علف هرز در کنار نخود سبب کاهش ۵۵/۳۵ و ۵۷/۲۹ درصدی در عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک نخود شد. به طور کلی، گیاه کم توقع نخود از طریق پر کردن آشیانه اکولوژیکی، علاوه بر کاهش مصرف نهاده ها، می توان سبب کنترل علف های هرز مزارع فاریاب شد و موجبات پایداری اکوسیستم را فراهم ساخت.

Keywords:

الگوهای کاشت , بیوماس علف های هرز , عملکرد دانه , نخود