ارزیابی شاخص های رشد چند ژنوتیپ گندم نان تحت شرایط دیم و آبیاری تکمیلی

به منظور بررسی شاخص های رشد ژنوتیپ های مختلف گندم نان دیم در دو شرایط دیم (تنش خشکی) و آبیاری تکمیلی، تعداد ۲۰ ژنوتیپ انتخابی از آزمایش های به نژادی گندم دیم و خزانه های بانک ژن ایران به همراه ارقام زراعی سرداری و آذر۲ در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۴ تکرار در سال زراعی ۱۳۸۷-۱۳۸۶ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تعیین سرعت رشد گیاه و سرعت رشد نسبی محصول، در طی مراحل مختلف نمو گندم از اندام های هوایی ژنوتیپ ها نمونه گیری به عمل آمد. نتایج نشان داد که در شرایط دیم لاین Dogu۸۸/Ghafghaz و در شرایط آبیاری تکمیلی ژنوتیپ بومی GB-۶۱، لاین های اصلاح شده Dogu۸۸/Ghafghaz و PTZNISKA/UT۱۵۵۶-۱۷۰//UNKNOWN و رقم آذر ۲ با دارا بودن سرعت رشد بالا، عملکرد دانه بالایی داشتند. در شرایط دیم سرعت رشد نسبی ژنوتیپ های GB- ۶۱،      GB- ۲۵۲، Sardari HR-۲۰، ۹۲ ZHONG۲۵۷ و آذر ۲ نسبت به بقیه ارقام از شیب تندی برخوردار بوده و به همین دلیل تجمع ماده خشک در آن ها سریع تر بود. نمودار RGR نشان داد که در شرایط دیم، سرعت رشد نسبی بالا به تنهایی موجب افزایش عملکرد دانه نمی شود بطوریکه در شرایط تنش خشکی، ژنوتیپ هایی با عملکرد بالا دارای سرعت رشد نسبی پایین بودند در حالی که در شرایط آبیاری تکمیلی این روند متفاوت بوده و لاین هایی با عملکرد دانه بالا دارای سرعت رشد نسبی بالایی بودند.