بازشناسی حمام های مشهد در دوره ناصری بر اساس متون و نقشه های تاریخی

چکیده پاکیزگی، که از روزگاران کهن اهمیت داشت، با ظهور اسلام، ضرورتی دوچندان یافت و حمام ها به تدریج جای خود را در ساختار شهری پیدا کردند. مطالعه سیر تاریخی حمام ها، متکی بر مستندات مکتوب است زیرا گرمابه ها به دلیل تغییر شرایط اجتماعی، در معرض آسیب و تخریب قرار داشته اند. حمام های تاریخی مشهد وضعیتی اسفبارتر دارند. متاسفانه از حمام های دوره ناصری کمتر اثری برجای مانده است. لذا هدف این تحقیق، بازشناسی حمام های مشهد در دوره ناصری بر اساس متون تاریخی و نقشه های برجای مانده از آن روزگار است. در مطالعه حاضر از روش تاریخی بهره گرفته شده که اطلاعات لازم را به روش اسنادی و میدانی فراهم آورده شده است. منابع تحقیق عبارتند از متون تاریخی مطلع الشمس و نفوس ارض اقدس، و نقشه جولیس. نتایج تحقیق، نشان از اختلاف تعداد حمام ها در سه سند مذکور دارد. دلایل اختلاف، مشخص نبودن مرزهای محله ها و غیر بومی بودن جولیس و اعتمادالسلطنه می باشد.

Keywords:

حمام های مشهد , دوره ناصری , مطلع الشمس , نفوس ارض اقدس , نقشه جولیس