نقش آموزه های شیعی (تعزیه و عزاداری) در نهضت مشروطیت

نهضت مشروطیت، یکی از تحولات عمده­ی اجتماعی- سیاسی در تاریخ ایران می­باشد که در دوره­ی قاجار و درمحدوده­ی سال­های ۱۲۸۴-۱۲۹۰ه.ش به وقوع پیوست. این نهضت که توسط گروه­های مختلف مردمی با ایدئولوژی­ها و تفکرات متفاوت بروز کرد، نتیجه عوامل متعدد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، داخلی و خارجی بود. عواملی که در بین آنها نقش نیروهای اسلامی و خصوصا علمای شیعی به عنوان رهبران دینی جامعه و به تبع آن فرهنگ و آموزه­های شیعی در نظر پژوهشگران و کارشناسان مورد توجه قرار گرفته است. در میان فرهنگ­های شیعی نیز تعزیه­خوانی و عزاداری در رثای سید و سالار شهیدان در این دوره از طرف دولت و ملت از جایگاه ویژه­ای برخوردار بوده است. نقش هنر نمایشی تعزیه که بیان مفهومی از تاریخ، اندیشه و فرهنگ اسلامی و شیعی است و تحت تاثیر فرهنگ و تمدن و گفتمان ایرانی شکل گرفته است، به عنوان رسانه­ای شیعی در تحولات اجتماعی این دوره قابل بحث و بررسی می­باشد. در این مقاله برآنیم تا با بررسی مدارک و اسناد تاریخی موجود، آنچه که از برگزاری مراسم تعزیه­خوانی و عزاداری به عنوان بخشی از فرهنگ و آموزه­ی تشیع، در شکل­گیری و جریان نهضت مشروطیت نقش داشته است را یافته و عرضه نماییم. باشد که مورد توجه قرار گیرد.

Keywords:

نهضت مشروطیت , آموزه­های شیعی , تعزیه و عزاداری