بررسی فلسفی دلایل عمل اخلاقی اهدای عضو و اصول و روش های تربیتی ترغیب متربیان به انجام آن مبتنی بر دیدگاه اسلامی عمل

خداوند طبق آموزه های قرآن کریم، نجات جان یک انسان را برابر با نجات جان همه آدمیان میداند. در فرهنگ پزشکی و درمان معاصر، اهدای عضو و بافت (پس از مرگ مغزی) یکی از راه های نوین در درمان و نجات جان انسان هاست. عمل به چنین ارزش اخلاقی و انسانی، میتواند این آموزه الهی را تحقق ببخشد. این عمل اخلاقی و ارزشی، در قلمروهای مختلف پژوهشی چون پزشکی، روان شناسی، جامعه شناسی و حقوق مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است، اما از منظر تربیتی و آموزشی، پژوهشی انجام نشده است. در این راستا، پژوهش حاضر، دو هدف را دنبال کرده است. نخست علل و عوامل گوناگون بیانشده در مورد ترغیب افراد به انجام عمل اخلاقی اهدای عضو را از منظری فلسفی، دسته بندی و تبیین نموده است و سپس با اتخاذ یک دیدگاه فلسفی (دیدگاه اسلامی عمل)، مبانی، اصول و روش های تربیتی ترغیب متربیان به شرکت در این عمل اخلاقی را استنتاج کرده است. برای هدف نخست پژوهش از روش توصیفی–تحلیلی و برای هدف دوم آن از روش پژوهشی الگوی بازسازی فرانکنا استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که میتوان دلایل برشمرده شده برای ترغیب افراد به این عمل اخلاقی را در چهار حیطه عقلانی، عاطفی، روان شناسانه و جامعه شناسانه دسته بندی کرد. متناسب با مبانی سه گانه عمل آدمی از دیدگاه اسلامی عمل، اصول سه گانه تربیتی آگاهیبخشی در باب عمل اخلاقی اهدای عضو، اصل تحول آفرینی عاطفی در باب آن و اصل دعوت/زمینه سازی اراده ورزانه متربیان در ساحت آن، به همراه روش های تربیتی مستقیم، نیمه مستقیم و غیرمستقیم تحقق این اصول، به مثابه راهنمای درونی کردن و ترغیب متربیان به انجام آن، پیشنهاد شدهاند.

Keywords:

اهدای عضو , دیدگاه اسلامی عمل , تعلیم وتربیت , اصول و روش ها