بررسی ابعاد مشارکت مردم درطرح های آبخیزداری با استفاده از روش تحلیل عاملی

یکی از برنامه های آبخیزداری طی دهه های اخیر، اجرای طرح های مشارکتی بوده است که انجام آنها از برنامه پنج ساله سوم توسعه شروع شد. طرح مدیریت پایدار منابع آب وخاک حوزه حبله رود یکی از این طرح های مشارکتی است که فاز اول آن توسط معاونت آبخیزداری وزارت جهاد سازندگی وقت در سال ۱۳۷۷ با همکاری دفتر توسعه سازمان ملل متحد ( UNDP (به اجرا درآمد. با توجه به اینکه تاکنون کمتر به جزئیات و ابعاد مشارکت مردمی در طرح های آبخیزداری پرداخته شده است. لذا در این تحقیق سعی شده است تا ابعاد مشارکت مردم در طرح های آبخیزداری با استفاده از روش تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گیرد. جامعه آماری این پژوهش ساکنین حوزه آبخیزحبله رود می باشند. جامعه نمونه شامل ۲۰۰ نفراز روستاییان ساکن در حوزه می باشند که درطرح مشارکت داشته اند. ابزارجمع آوری داده ها دراین پژوهش پرسشنامه های محقق ساخته بوده است که اطلاعات لازم بصورت حضوری از طریق این پرسشنامه ها جمع آوری شد. برای سنجش پایایی ابزار جمع آوری اطلاعات ازآزمون آلفای کرونباخ و برای سنجش روایی متغیرهای مورد آزمون، از روش تحلیل عاملی استفاده شد. نتایج بدست آمده موید اعتماد و اطمینان بالا به پرسشنامه بوده است. نتایج تحقیق نشان داد که میزان مشارکت مردم در طرح های آبخیزداری متوسط بوده و مشارکت مردم دراجرای طرح های آبخیزداری در سه بعد: اجتماعی (۳۷ درصد) بعد محیطی یا میدانی (۱۶ درصد) و بعد اقتصادی (۸ درصد) بوده است که این عوامل مجموعا ۶۱ درصد از واریانس مشارکت را تبیین می کنند.

Keywords:

Watershed Management , Dimension of participation , social , economic , factor analysis , آبخیزداری , ابعاد مشارکت , اجتماعی , اقتصادی , تحلیل عاملی