منشا و تکامل سیال کانه ساز در کانسار مگنتیت±آپاتیت لکه سیاه (بافق): شواهدی از میانبارهای سیال و ایزوتوپ های پایدار اکسیژن

کانسار مگنتیت ± آپاتیت لکه­سیاه در شمال­شرق بافق و در زون ساختاری ایران مرکزی قرار دارد. سنگ میزبان کانسار شامل توالی­های ضخیم آتشفشانی-رسوبی به سن کامبرین زیرین است که به صورت مجموعه کالدرایی لکه­سیاه رخنمون دارد. کانه­زایی آهن به صورت عدسی­های مگنتیت و هماتیت اغلب همراه کانی­های باطله آپاتیت، کوارتز و کلسیت تشکیل شده­ است. براساس شواهد پتروگرافی میانبارهای سیال، پنج نوع میانبار سیال شامل چندفازی (L+V+S۱+S۲)، سه فازی (L+V+S)، دوفازی غنی از مایع (L+V)، دوفازی غنی از گاز (V+L) و تک فاز گاز (V)، در کانی­های کوارتز و آپاتیت کانسار لکه­سیاه شناسایی شد. میانبارهای سه فازی فراوان­ترین نوع میانبارها هستند که دمای همگن­ شدن برای کوارتز بین ۱۲۳ تا°C  ۵۳۰ (متوسط C° ۳۴۴) و در آپاتیت بین ۱۷۵ تا °C ۴۲۰ (متوسط C° ۳۸۵)، به دست آمد. هم چنین، تغییرات شوری در میزبان کوارتز بین ۳۰ تا ۵۸ درصد وزنی معادل نمک (متوسط ۴۰ درصد وزنی) و در آپاتیت بین ۳۴ تا ۵۳ درصد وزنی معادل نمک (متوسط ۶/۴۱ درصد وزنی)، را نشان می­دهد. فشار محاسبه شده در سیستم H۲O-NaCl، بین ۱۰ تا ۵۰۰ بار و معادل عمق ۳/۰ تا ۵/۱ کیلومتری، به دست آمد. مقادیر δ۱۸Owater در تعادل با کوارتز بین ۵/۷ تا ۱۱ درهزار است که نشان­دهنده سیال با خاستگاه ماگمایی است. براساس تغییرات وسیع دمای همگن­شدن نهایی و شوری و نیز هم بستگی مثبت آن ها در میانبارهای سیال، اختلاط سیال ماگمایی دما و شوری زیاد با سیال سرد با شوری کم (مشابه سیال جوی)، از عوامل موثر در رخداد کانسار لکه­سیاه است.

Keywords:

Keywords: Magnetite±apatite , Lower Cambrian volcano-sedimentary , Caldera complex , Lake Siah , Bafq. , مگنتیت±آپاتیت , توالی آتشفشانی-رسوبی , ایزوتوپ اکسیژن , مجموعه کالدرایی لکه سیاه , بافق.