تجزیه آماری داده های رسوب شناسی و ژئوشیمی رسوبی نهشته های بادی استان خوزستان

دشت خوزستان در جنوب باختری ایران حدود ۹/۳ درصد از مساحت کشور را در برگرفته است. این منطقه عمدتا به وسیله رسوبات کواترنری با ضخامتی بیش از ۳۰۰ متر در برخی نواحی، پوشیده شده است. بررسی های رسوب شناسی و زمین شیمی در رسوبات پهنه های ماس های، علاوه بر تعیین شاخص های ژئوشیمیایی به منظور تعیین منشا احتمالی ذرات، بررسی خصوصیات زمین زیست محیطی عناصر موجود در این ذرات و نقش آن ها در آلودگی محیط زیست نیز حائز اهمیت است. در این پژوهش، بر اساس روش های استاندارد نمونه برداری برای بررسی های رسوبات سطحی، ۳۵ نمونه رسوب سطحی، برای انجام تحقیقات ژئوشیمی رسوبی و رسوب شناسی از توده های ماس های ۵ منطقه در دشت خوزستان برداشت شد. نمونه ها در آزمایشگاه های سازمان زمین شناسی کشور از نظر دانه بندی و عنصری تجزیه شد. بررسی های رسوب شناسی نشان دهنده این است که اندازه رسوبات در حد ماسه و ماسه گلی در برخی نقاط با کمی گراول است که با استفاده از پارامتر های آماری رسوب شناسی و بررسی های مورفوسکوپی غالبا نشان دهنده منشا بادی است که تحت تاثیر فرآیند های آبی نیز قرار گرفت هاند. پژوهش های ژئوشیمی رسوبی بر اساس پردازش و تجزیه فاکتوری و خوش های داده ها در نرم افزار SPSS انجام شد که دو منشا اصلی برای عناصر موجود در رسوبات پهنه های ماس های می توان در نظر گرفت: عناصر  Cu, Li, Nb, Ni, Th, V, Zn, La, Pr  با منشا طبیعی، عناصر Zr, Ba, U, Sr تحت تاثیر آلودگی های شیمیایی و تاسیسات نفتی (آنتروپوژنیک) است. نتایج تجزیه فاکتوری و خوش های در تایید هم است.

Keywords:

Sedimentology , Sedimentary geochemistry , Aeolian sediments , Khuzestan province , : رسوب شناسی , ژئوشیمی رسوبی , نهشته های بادی , استان خوزستان