شیمی کانی آمفیبول و دما- فشارسنجی عمق جایگیری توده گرانیتوئیدی تویه-دروار، جنوب باختر دامغان، سمنان

توده گرانیتوئیدی تویه­دروار در ۵۰ کیلومتری جنوب باختر دامغان در استان سمنان در جنوب زون البرز خاوری واقع شده است. این توده در داخل واحدهای سنگی پالئوزوئیک پیشین (سازندهای باروت، زاگون و لالون) نفوذ کرده ‎است. بر اساس شواهد صحرایی و سنگ‎نگاری، این توده از مونزونیت، کوارتزمونزونیت و مونزودیوریت تشکیل شده است. ترکیب کانیایی توده شامل پلاژیوکلاز، آلکالی فلدسپار، کوارتز، ± بیوتیت، ± آمفیبول است. کانی‎های فرعی آن را ایلمینیت، مگنتیت، زیرکن، آپاتیت، تیتانیت، کالکوپیریت و کانی‎های ثانویه را سریسیت، اپیدوت،کلسیت و کلریت تشکیل می‎دهند. آمفیبول­های موجود در سنگ‎های این توده از نوع کلسیم­دار فشار پایین با ترکیب فروهورنبلند و با منشاء آذرین هستند. بکارگیری روش­های دما-فشارسنجی به ترتیب دماهای ۷۳۰-۶۵۰ درجه سانتی‎گراد و فشارهای کمتر از ۲ کیلوبار را برای توقف تبادل و تعادل نهایی آمفیبول در توده نفوذی تویه­دروار به‎دست داده است که با عمق جایگیری کمتر از ۵ کیلومتر توده سازگار است. وجود بافت‎های ریزبلور واکنشی هیپرسالوس تا ساب‎سالووس (پرتیتی، میرمکیتی، گرافیک، گرانوفیری) در سنگ­های توده و نبود دگرگونی همبری آشکار در اطراف آن، نشانگر بالاآمدن و جایگیری دیاپیری توده در حالت نسبتا جامد و سرد در اعماق کم پوسته ‎است. وجود رگه‎های معدنی از اکسید‎ها و هیدروکسید‎های آهن- منگنز، فلوریت، باریت، سرب و روی در سنگ‎های میزبان توده، نیز از نشانه‎های آشکار برای تایید این گفته‎هاست.

Keywords:

Amphibole chemistry , Geothermobarometry , granitoid , Touyeh- Darvar , Damghan. , شیمی آمفیبول , دما- فشارسنجی , گرانیتوئید , تویه­ دروار , دامغان.