نقش زمین ساخت گنبدهای نمکی در تحول حوضه رسوبی زاگرس (حدفاصل گسل کازرون و گسل میناب)

مجموعه هرمز به عنوان کهنترین توالی تبخیری جهان در حوضه زاگرس گسترش چشم گیری دارد. یکی از پدیده­های ساختاری منحصر به فرد در ارتباط با مجموعه نمکی هرمز، ساختهای نمکی حاصل از جنبش آن است که در بخش های گوناگون زاگرس بیرونزدگی دارند. از آن جا که شواهد مربوط به بخش­های بیرون زده برای بررسی تاثیر زمین­ساخت نمک کافی نیست، با استفاده از دادههای زیرسطحی می­توان اطلاعات با ارزشی را در این زمینه به دست آورد. بدین منظور با استفاده از منحنی های هم ضخامت شرکت ملی نفت ایران و نقشه پراکندگی گنبدهای نمکی در بین گسل­های کازرون و میناب، تاثیر زمین­ساخت نمک بر رسوب گذاری حوضه رسوبی فارس و پس خشکی بندرعباس از پرمین تا زمان حاضر بررسی شد. ابتدا منحنی های هم ضخامت در محیط GIS رقومی شد و سپس در محیط نرمافزار Surfer به صورت سهبعدی منفی (قبل از رسوب گذاری) و مثبت (بعد رسوب گذاری) ترسیم شد. بررسی تغییرات ناشی از فعالیت گنبدهای نمکی در بازه زمانی پرمین پسین تا میوسن در این گستره نشان می دهد که اولین حرکت گنبدهای نمکی که در توالی رسوبی زاگرس به ثبت رسیده است، در زمان پرموتریاس هم زمان با زمان باز شدن اقیانوس تتیس­نو روی داده است، در طول بازه زمانی تریاس پسین تا کرتاسه پیشین برخی از گنبدهای نمکی گستره بررسی شده مدفون بوده­اند و فعالیت محسوسی که منجر به تغییر سامانه­های رسوبی این بازه زمانی شود، مشاهده نمیشود. دومین گامه اصلی حرکت گنبدهای نمکی در طول کرتاسه پسین هم زمان با توسعه حوضه پیش­بوم آغاز شده است. اوج فعالیت گنبدهای نمکی گستره بررسی شده و تاثیر آنها روی سامانه­های رسوبی در بازه زمانی پالئوسن-ائوسن، هم زمان با گسترش نهایی حوضه پیش­بوم روی داده است. در طول بازه زمانی الیگوسن تا میوسن گنبدهای نمکی گستره مورد نظر به ویژه در بخش­های جنوب خاوری فعال بودهاند. در این پژوهش تلاش بر آن است که گنبدهای نمکی و تاثیر بالاآمدگی آن­ها بر روی مجموعه سامانه­های رسوب گذاری گستره فارس بررسی شود.

Keywords:

Salt tectonic , Hormoz Series , Isopach map , Zagros , زمین ساخت نمک , مجموعه هرمز , نقشه هم ضخامت , زاگرس