بررسی اثر ارتفاع رویشگاه‎ها بر خصوصیات فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی درخت کنار کوهی Ziziphus nummularia (Burm.f.) Wight. & Arn. ، مطالعه موردی رویشگاه های استان خوزستان

کنارکوهی (رملیک) با نام علمی Ziziphus nummularia درختچه ای خاردار متعلق به خانواده Rhamnaceae است که دارای ترکیبات فیتوشیمیایی متنوعی می باشد. این تحقیق با هدف ارزیابی فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی جمعیت های درخت کنار کوهی در ارتفاعات مختلف رویشگاه های استان خوزستان انجام شده است. برگ و میوه گیاه از ارتفاعات مختلف رویشگاه‎های طبیعی استان خوزستان شامل گروه‎های ارتفاعی ۲۰۰-۰، ۴۰۰-۳۰۰، ۸۰۰-۴۰۰ و ۸۰۰-۱۰۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا در فصل تابستان و پاییز جمع آوری شد. خصوصیات مورفولوژیکی با استفاده از ابزارهای دقیق اندازه گیری و صفات فیتوشیمیایی با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه‎گیری شد. نتایج نشان داد که صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی مختلف شامل طول برگ، طول خار، وزن میوه رسیده، قطر میوه رسیده، تعداد خارها، و همچنین میزان ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها، تانن ها و ساپونین ها در زیستگاه های مختلف استان خوزستان به طور معنی داری متفاوت است. براساس تجزیه خوشه‎ای صفات مورفولوژیکی، درختانی که در ارتفاع ۲۰۰ تا ۴۰۰ متری بودند نسبت به درختانی که در ارتفاع بالاتر از ۴۰۰ متر قرارداشتند در خوشه مجزا قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل به مولفه اصلی (PCA) نشان داد که صفات طول و عرض برگ، میزان ساپونین  و فنل میوه و برگ، و تانن برگ بعنوان مهمترین صفات با بیشترین عامل همبستگی برای تشخیص جمعیت ها شناخته شدند. ارتفاع از سطح دریا یک فاکتور مهمی است که تاثیر معنی داری بر صفات مختلف مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه از جمله کیفیت و کمیت برگ و میوه کنار داشته است.

بررسی اثر ارتفاع رویشگاه‎ها بر خصوصیات فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی درخت کنار کوهی Ziziphus nummularia (Burm.f.) Wight. & Arn. ، مطالعه موردی رویشگاه های استان خوزستان Keywords:

ارتفاع از سطح دریا , تانن , ترکیبات فنلی , رملیک , ساپونین , فلاونوئید