پیشایندهای سلامت معنوی موثر در روابط عاطفی و شناختی زوجین: تحلیل محتوای قراردادی

زمینه و هدف: سلامت معنوی اسلامی وضعیتی است که فرد در سایه بینش و تعقل، وحی و رسل، با انجام رفتارهای اختیاری شایسته، در ساحت های فردی و اجتماعی رو به تعالی الهی پیش می رود. سلامت معنوی زوجین، بنیان گذاران جوامع، بر کارایی آن­ ها موثر است. لذا، در این مطالعه توصیفی-کتابخانه ای پیشایندهای سلامت معنوی در زوجین مسلمان بررسی می شود. روش ها: جهت جمع آوری داده ها در پایگاه های گوگل اسکولار، نورمگز، مگیران و SID، کلیدواژه های «سلامت معنوی»، «معنویت»، «زوجین»، «همسران» و معادل انگلیسی آن­ ها در بازه زمانی ۱۴۰۰-۱۳۶۰ جستجو شد. پس از بررسی ۳۶ مستند، پیشایندهای سلامتی معنوی زوجین در متون اسلامی با روش تحلیل محتوای قراردادی استخراج شد. یافته ها: ۱۳۹ کد حاصله در شش زیرطبقه (موثر بر مدیریت خانواده، موثر بر روابط جنسی، معنوی، رفتاری، عاطفی و شناختی) طبقه بندی شدند. در این مقاله داده های مرتبط با پیشایندهای سلامتی معنوی موثر بر دو زیرطبقه «روابط عاطفی» و «شناختی» زوجین ارائه شد. زیرطبقه اول شامل هفت مورد ابراز محبت، بخشودگی و عذرخواهی، احترام و قدرشناسی، صداقت، شادی، آرامش و تسکین و رعایت حدود تعلق عاطفی است. زیرطبقه دوم شامل پنج مورد حل تعارض، درک متقابل و تفاهم، خوش بینی و اعتماد، قناعت و تعدیل انتظارات، رعایت انصاف و عدالت است. نتیجه گیری: ارتقای مهارت های ارتباط بین فردی و ویژگی های نگرشی-احساسی با ایجاد رابطه عاطفی زوجین؛ همچنین صرف زمان کافی جهت انتخاب همسر هم کفو و شناخت وی، صراحت در بیان انتظارات و پرورش ویژگی های شخصیتی با ایجاد رابطه شناختی زوجین بر سلامتی معنوی آن­ ها تاثیر مثبت می گذارند.

Keywords:

Spiritual Health , Spirituality , Islam , Qur’an , Couple , سلامت معنوی , معنویت , اسلام , قرآن , زوجین