مکان یابی سد زیرزمینی با استفاده از تکنیک GIS و روش تحلیل سلسله مراتبی ( AHP )

احداث سدهای زیرزمینی راهکاری عملی برای استفاده بهینه از منابع آب و مدیریت صحیح آب­های زیرزمینی به شمار می­رود. از مسائل مهم و قابل بررسی در مورد این سدها تعیین مناطق مستعد جهت احداث می­باشد و عدم وجود مطالعات دقیق برای انتخاب محل احداث منجر به عدم کارایی بهینه سدهای زیرزمینی می­گردد. لذا در این پژوهش به شناسایی مکان های مناسب جهت احداث سد زیرزمینی در منطقه اردستان واقع در شمال شرق اصفهان با استفاده از سیستم­های تصمیم­گیری چند معیاره و سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) پرداخته شده است. بدین منظور با در نظر گرفتن معیارهای زمین شناسی مهندسی، عوامل موثر در تعیین گزینه ­های مناسب جهت احداث سد­زیرزمینی مشخص شده­اند. آنگاه بر اساس تکنیک­ های تصمیم­ گیری چند معیاره و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مسئله بر اساس معیارهای لازم و تاثیر گذار به اجزای کوچکتر و سطوح مختلف تقسیم گردیده و با توجه به قضاوت کارشناسی، درجه اهمیت (اوزان) برای هر سطح محاسبه شده است. سپس به منظور بالا بردن دقت، سرعت و سهولت آنالیز، وزن­ های محاسبه شده برای رده ­های هر شاخص در لایه های برداری تهیه گردیده از معیارهای فوق در محیط Arc GIS, ۹.۳ وارد گردیده و گزینه ­هایی که دارای بیشترین مقدار شاخص تناسب می­باشند مشخص شده اند. بررسی­های صورت گرفته با این روش، مخروط افکنه­ های واقع در قسمت­های غربی، شمالی و مرکزی برگه ۱/۱۰۰۰۰۰ اردستان را برای احداث سدهای زیرزمینی پیشنهاد می­نماید.

Keywords:

Site selection , underground dam , GIS , AHP , مکان یابی , سد زیرزمینی , سامانه اطلاعات جغرافیایی ( GIS ) , تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ).