بررسی عملکرد عملیات بیولوژیکی آبخیزداری بر ترسیب کربن خاک (مطالعه موردی: حوزه آبخیز کلستان فارس)

حوزه­ های آبخیز در هر منطقه به عنوان بزرگترین واحدهای فیزیکی و توپوگرافیک همراه با تنوع اکوسیستمی از اهمیت خاصی برخوردار هستند. خاک، از مهم­ترین اجزای این اکوسیستم ­ها در مقیاس جهانی سومین منبع ذخیره کربن است و در توازن جهانی کربن و ترسیب آن نقش به­ سزایی دارد. هدف از انجام این تحقیق بررسی نقش پروژه­ های آبخیزداری روی ترسیب کربن است که می­تواند باعث غنی شدن خاک و بهبود شرایط حوزه­ های آبخیز شود و روی توجیه­ پذیری این پروژه­ ها نیز تاثیر خواهد داشت.  به منظور برآورد ترسیب کربن خاک، در حوزه آبخیز کلستان فارس شش کاربری مختلف (شامل: بادام­ دست­ کاشت، انگورکاری، بوته ­کاری (پیچک صحرایی)، گون، بادام­ طبیعی و بذرپاشی) انتخاب شد. نمونه­ برداری خاک در دو عمق (cm ۲۰-۰) و (cm۵۰-۲۰) انجام شد. و از هر عمق تعداد ۳۵ نمونه به روش طبقه بندی شده برداشته شد. نتایج نشان داد که میزان ترسیب کربن در کاربری­ های مختلف متفاوت است و در عمق (cm۲۰-۰) بیشترین مقدار ترسیب کربن مربوط به بوته­ کاری، معادل ۶۴.۶۲۸  (تن بر هکتار) اندازه­ گیری شد. در عمق (cm۵۰-۲۰) بیشترین مقدار ترسیب کربن مربوط به بادام دست ­کاشت، معادل ۵۷.۶۵۲ (تن بر هکتار) اندازه­ گیری شد. ترسیب کربن کل در مجموع دو عمق مربوط به بادام دست­ کاشت، معادل ۱۱۹.۱۵۰ (تن بر هکتار) بود. باهدف ترسیب کربن، پیشنهاد می­شود اولویت عملیات بیولوژیک به ترتیب با بادام دست­ کاشت، بوته­ کاری، گون، انگورکاری، بذرپاشی و بادام طبیعی باشد.

Keywords:

Carbon sequestration , Soil , Kelestan Watershed , Watershed Management Practices , ترسیب کربن , خاک , حوزه آبخیز کلستان , عملیات مدیریتی آبخیزداری.