مکان یابی سدهای زیرزمینی با استفاده از ارزیابی چند معیاره مکانی (SMCE) (مطالعه موردی: حوضه آدوری شهرستان بم)

یکی از راه­های مفید و موثر در تامین آب در مناطق خشک و نیمه­خشک و مقابله با بحران خشکسالی، افزایش ذخیره آب­های زیرزمینی است. احداث سدهای زیرزمینی از جمله راهکارهای مناسب جهت تامین و توسعه منابع آبی است. اولین و مهمترین مرحله در احداث یک سد زیرزمینی شناسایی مکان­های مناسب برای احداث این نوع سدها است. تصمیم­گیری در انتخاب مکان­های مناسب احداث سد زیرزمینی با در نظر گرفتن اینکه معیارهای متعددی در این انتخاب باید در نظر گرفته شوند، کار دشواری است. هدف از این بررسی مکان­یابی احداث سد زیرزمینی برای ذخیره نزولات و جلوگیری از تبخیر با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره مکانی (SMCE) در منطقه آدوری شهرستان بم می­باشد. معیارهای مورد بررسی عبارتند از:  گروه اول اقتصادی و اجتماعی ( شامل: ­فاصله ازقنوات- فاصله از چاه- فاصله از روستا- فاصله از چشمه- فاصله از جاده- فاصله از منابع قرضه)، گروه دوم هیدرولوژی ( شامل: خطوط هم­باران- رودخانه­ها)، گروه سوم زمین­شناسی (شامل: توپوگرافی(شیب)-زمین­شناسی-ژئومورفولوژی-نفوذپذیری) و محدودیت­ها (شامل:شیب-گسل- قنات- کاربری اراضی- زمین­شناسی- فاصله از رودخانه) انتخاب شدند نقشه­ها در نرم افزار ILWIS تهیه شدند، سپس در منوی SMCE، استاندارد­سازی بر روی نقشه­ها انجام شد و بعد به روش رتبه­بندی وزن­دهی شدند. در نهایت نقشه تلفیقی آنها تهیه شد، این نقشه سه منطقه با ارزش­های مختلف را نشان می­دهد که از بین این سه منطقه بهترین مکانی که دارای ارزش بیشتری می باشد، برای احداث سد زیرزمینی در منطقه آدوری شهرستان بم پیشنهاد داده می شود

Keywords:

Site selection , underground dams , spatial multi-criteria evaluation , the Adori area. , مکان یابی , سد زیرزمینی , ارزیابی چند معیاره مکانی , معیارها , آدوری بم